ABD'li pastör Brunson'ın ev hapsi koşulu ile hapishaneden tahliye edilmesi Türkiye veABD arasında gerginlik yarattı. ABD dün akşam saatlerinde İçişleri ve Adalet Bakanlarına yaptırım uygulayacağını açıkladı. Gerilim dolu ilişkilerin yaşandığı ABD ile geçmişte yaşanan önemli krizler: 






1964 - Johnson Mektubu

ABD’nin 36’ıncı başkanı Lyndon B. Johnson, 5 Haziran 1964’te dönemin başbakanı İsmet İnönü’ye ilettiği mektubunda Türkiye’nin Kıbrıs’a askeri harekât düzenleyeceğinden haberdar olduğunu ve bundan endişe duyduğunu yazdı. ABD’nin askeri operasyonu önlemek için gönderdiği mektupta en kritik mesaj “Karşınızda Sovyetler Birliği’ni bulursanız, yanınızda biz olmayacağız” vurgusuydu. İsmet İnönü’nün yanıtı ise “Yeni bir dünya kurulur. Türkiye de o dünyada yerini alır” oldu.

1974 - Kıbrıs Harekâtı ve    silah ambargosu

1 Temmuz 1974 tarihindeki Resmî Gazete’de yayımlanan habere göre Türkiye’nin haşhaş ekimini durdurmadığı için Amerika’nın ambargo koyduğu şeklindedir. Kıbrıs Harekâtı’ndan sonra dönemin ABD hükûmeti ambargoya Kıbrıs Harekâtı’nı da eklemiş, Türkiye’den Kuzey Kıbrıs’taki askerleri geri çekmesini talep etti. Türkiye ise bu kararı tanımayarak Kıbrıs Harekâtı’na devam etti. Silah ambargosu 1978 yılında ABDKongresi’nin kararıyla kaldırıldı. Ambargonun kaldırılmasına rağmen ancak 1980 Türkiye’ye yapılan silah yardımı 1974 öncesindeki düzeye ulaşabildi. Bu silah ambargosu nedeniyle Türkiye’de ABD’den alınan silah ihtiyacı gözden geçirildi ve Türk Savunma Sanayi’nin kurulmasına karar verildi. Aselsan ve Roketsan gibi önemli Türk Savunma Sanayii firması bu dönemde kuruldu.

2003 - 1 Mart Tezkeresi

ABD’nin Irak’ı işgal sürecinde O dönem Türk askerlerin yabancı ülkelere gönderilmesi ve yabancı silahlı kuvvetlerin Türkiye’de bulunmasına ilişkin tezkere, gönderildiği TBMM’den geçmedi.

2003- ‘Çuval  olayı

4 Temmuz 2003’te Irak’ın Süleymaniye kentinde ABD askerleri, Özel Kuvvetler Komutanlığı’na bağlı subayların bulunduğu karargâha baskın düzenledi, buradaki Türk askerleri ise başlarına çuval geçirilmesi sonrası gözaltına alınarak sorgulanmak üzere Bağdat’a götürüldü.

2017 - Vize krizi

ABD geçen yıl ekim ayında Ankara’nın ABD personelinin güvenliğine ilişkin taahhütlerini yerine getirmediği gerekçesiyle Türkiye’den göçmen olmayan her türlü vize hizmetlerini askıya almış, Türkiye de misilleme olarak Türkiye de ABD vatandaşlarının vize başvurularını askıya almıştı. Aralık ayında ise ABD ve Türkiye karşılıklı tüm vize kısıtlamalarını kaldırdı.


Editör: Haber Merkezi