VAN- Van Denizi (Behra Wanê) olmazsa Van’ın bir kıymetinin kalmayacağını belirten Van Çevre, Tarihi Eserleri Koruma, Araştırma ve Geliştirme Derneği (ÇEV-DER) Eş başkanı Ali Kalçık, saniyede bin 800 litre lağımın Van Gölü’ne aktığını söyledi. Tarafsız akademisyenlerin çalışmalarından söz eden Kalçık “Eğer önlem alınamazsa 25 yıl sonra göl bir bataklığa dönüşecek” diyor.
Söyleşi: Hamza ÖZKAN
Muradiye Şelalesi’nden dönüyorduk. Çevre Derneği (ÇEVDER) Başkanı Ali Kalçık, HES’leri göstermişti. “Burada 3 tane termik santral var” demişti. bu santraller nedeniyle yaklaşık 24 kilometrelik mesafe kapalı alana alınmış, sudaki canlıların ve çevredeki köylülerin yaşamına müdahale edilmiş. ali Kalçık, şöyle anlatıyor:
Sokağa çıkma yasaklarında dahi HES inşası sürdü
Küresel ısınmayla birlikte dünya genelinde ciddi su sorunu yaşandığını söyleyen Kalçık, mevsimsel olarak da suyun azalması yanında insan eliyle kapitalist anlayıştan kaynaklı ciddi su sorunu yaşandığını vurguladı. Kalçık, ancak yaşanan su sorunun yanında kurulan HES’lerin bölgenin başta doğal güzelliklerinin yanında suyu kirleterek de canlı yaşamının büyük bir tehlikeye attığına dikkat çekti.
‘Belediye başkanı şirket yetkilisi gibi davrandı’
Kamuoyunun tepkisinin yanı sıra birçok ekolojistin, çevre örgütlerinin de aralarında bulunduğu çevre koruma platformlarının ilgili kurumlara itirazda bulunduğu ancak hiçbirinin dikkate alınmadığını ifade eden Ali, ayrıca ilçe kaymakamı, belediye başkanı ve kurulan HES şirketi yetkililerin de bulunduğu bir toplantıdan söz etti. Ali, “Toplantıda bir araya geldiğimizde belediye başkanı şirket yetkilisi gibi davranarak HES’in Çatak ve Bahçesaray ilçelerinin elektrik sorununu ortadan kalkacağını öne sürdü. Bizler toplantıda da itirazlarımızı yaptık. Ancak yaptığımız itirazlar karşısında yetkililer muhalefet yaptığımızı öne sürerek bizleri bölgenin kalkınmasına izin vermiyormuşuz şeklinde lanse edilerek adeta aforoz edildik. Yaptığımız itirazlara karşı çıkışlar sebebiyle de toplantıyı terk ettik” dedi.
HES inşasından bu yana büyük zarar verdi
HES yapımının inşasının başladığı 2018 yılında da tesisine gelen suyun kirlendiğini ve bu kirlilikten kaynaklı tonlarca balığın yaşamını yitirdiğini söyleyen alabalık işletmecilerinden Selim Mantaş, “Şikayetimiz üzerine bilirkişi tesisimizde incelemelerde bulundu. Ancak mahkeme devam ediyor ve henüz bir sonuç alamadık. Kurulduğu ilk günden bu yana itiraz ediyoruz fakat bizi dinleyen kimse yok” ifadelerini kullandı.
’50 ton küçük, 12 ton büyük balık öldü’
HES’in suyu kesmesinden kaynaklı balıklarının hayatını kaybettiğini kaydeden Selim, “Barajdan verilen suların kesilmesi ve verilen suyunda buzlanmasından kaynaklı balıklar yeterince su alamadı. Şirkete giderek itirazımızı yaptığımızda da suyun 6 ay süresince kesileceğini ama yarım saatte bir verileceği söylendi. Gece saat 03.00 sıralarında su veriliyor ama bu su tesisin dolmasına yetmiyor. Akşam baktığımızda suların kesildiğini gördük ve bunun sonucunda 50 ton küçük balık, 12 ton da büyük balık olmak üzere birçok balığımız öldü, çok azını kurtarabildik” dedi.
