ANKARA - Adil Seçim İçin Seçi Güvenliği Platformu, yeni seçim teklifinin daha eşitsiz bir seçim yarışının ve kamu kaynaklarının suiistimal etmesine neden olacağı gibi yetkilerin Cumhurbaşkanına devredilmek istenildiği belirtti.
Adil Seçim İçin Seçim Güvenliği Platformu, 15 Mart’ta Meclis’e sunulan Milletvekili Seçimi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ne ilişkin değerlendirmelerinin bulunduğu yazılı açıklama yayınladı. Açıklamada, teklif edilen değişiklikle mevcut kanundaki sorunların daha da artacağına dikkat çekildi. Açıklamada, Adil Seçim Platformu’nun 2018 yılı Raporu’nda yer alan Adil Seçim Matrisi ile önerilen Teklif değerlendirildiğinde söz konusu dönemde tespit edilen 20 eşitsizlik alanında bir iyileştirme olmadığı gibi teklifin eşitsizlikleri daha da derinleştirildiği belirtildi. Teklif edilen kanunla demokratik bir seçimin gerçekleşmeyeceği ifade edilen açıklamada, söz konusu kanunla yeni ve yüksek barajlar konulduğu belirtildi.
DAHA YÜKSEK BARAJLAR
Açıklamada, seçim barajının yüzde 7’ye düşürüldüğü iddia edilmesini rağmen bazı bölgelerde barajın daha da yükseldiği kaydedilerek, şu ifadelere yer verildi: “Aslında tümüyle kaldırılması gereken seçim barajının yüzde 7’ye düşürüleceği iddia edilmekte, ancak oy dağılımlarında ve milletvekilliği için oy hesaplamalarında tercih edilen sistem ile kimi illerde fiilen daha yüksek oranlı barajlar konulmuş olacak. Düzenleme ile uygulamada birinci partiye yarayan sistem inşa edilerek ‘il barajları’ kurulmuş olacak, halkın iradesine ipotek konularak, verdiği oylar hesaplamalarla dağılıma dahil edilmeyecek. Böylece çok sayıda parti meclisten dışlanmış olacaktır.
SEÇİMLER YOKSULLARA KAPATILACAK
Seçmen listeleri oluşturulurken, son bir yılın bilgilerinin esas alınması öngörülmektedir; dolayısıyla bu düzenlemeyle seçmenin seçim dönemi kayıtlı olması gereken sandığına gidememe durumu ortaya çıkacak ve böylece yurttaşların oy kullanma hakkı ihlal edilmiş olacaktır. Mevsimlik işçiler, öğrenciler, iki adreste kalanlar, evsizler, sığınma evinde kalanlar, tayinle yer değiştirenler, yıl içinde iş değişikliği nedeniyle adres değiştirenler başta olmak üzere hareket halindeki yurttaşların seçime katılmaları zorlaşmış olacaktır. Böylece seçimler yoksullara kapanacaktır. Ayrıca geçen seçim dönemlerinde seçmen kütüklerinde ve adres sisteminde yaşanan suistimaller ve usulsüzlükler hatırlanırsa bugün, bu düzenleme yasalaşırsa ne gibi sonuçlar yaşanacağını öngörmek zor değildir.
Parti teşkilatları için getirilmek istenen yeni kurallarla siyasi partilerin seçime katılmaları zorlaştırılıyor. İl ve İlçe Seçim Kurulları başkanları en kıdemli hakimlerden seçilirken Teklif, kura sistemini önererek liyakati ortadan kaldırıyor.
YETKİLER CUMHURBAŞKANINA VERİLMEK İSTENİYOR
2018 seçimlerinde Cumhurbaşkanı’nın yetkisini aşarak seçimi adil olmaktan çıkardığını veriler ortaya koyuyordu. Son teklif ile ‘Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine Uyum’ gerekçesi ile kanunun yürütülmesi yetkisi Cumhurbaşkanı’na veriliyor. Ek olarak kamu kaynaklarının kullanılmasına dair seçim yasaklarının Cumhurbaşkanı’nı kapsamaması adaletsizliği derinleştirecek önemli bir düzenlemedir. Geçen seçim dönemlerinde seçim yasakları çiğnenerek, sınırsızca ve fiilen kullanılan kamu kaynaklarına yasal kılıf oluşturuluyor.”
