ÖTEKİLERİN GÜNDEMİ: Meclis'te ikinci yargı paketinde getirilmesi beklenen “çocuk istismarında evlilik yoluyla af” düzenlemesine tepki gösteren kadınlar, “Çocukların kendilerine tecavüz eden kişilerle evlendirilmelerini öngören bu yasal düzenlemeye karşı durmalı ve çocukların yanında yer almalıyız” dedi.

Yeni yılın yasama dönemi için yarın açılacak olan Meclis'te ikinci yargı paketinde üçüncü kez çocuk yaşta evliliklerin af kapsamına alan düzenlemenin görüşülmesi bekleniyor.  “Çocuk istismarında evlilik yoluyla af” düzenlemesine tepki gösteren çok sayıda sivil toplum örgütü ve kurum temsilcisi “Çocuk İstismarının Affı Olmaz”  şiarıyla birçok kentte ortak basın açıklaması düzenledi.


İstanbul


İstanbul’daki kadınlar, Nafaka Hakkı Platformu ve TCK 103 Kadın Platformu çağrısıyla Beyoğlu’nda bulunan Limonlu Bahçe’de basın toplantısı düzenledi. Açıklamanın yapıldığı yere “Tecavüzün affı olmaz” yazılı dev pankart asıldı. Açıklamaya çok sayıda siyasi parti temsilcisi ile kadın örgütü üyesi katıldı.


197 kadın örgütünün imzası ile hazırlanan ortak açıklamayı Kadının İnsan Hakları Yeni Çözümler Derneği Savunuculuk Koordinatörü Yeşim Erkan okudu. Daha sonra ise katılımcı kadınlar söz alarak görüşlerini dile getirdi.


‘Çocuklara zarar verme çabalarından vazgeçin’


Kız çocuklarının kendilerine tecavüz eden kişilerle evlendirilmesine ilişkin gündeme gelen düzenlemenin, 2005 yılında ceza hukuku reformu ile engellendiğini belirten avukat Selin Nakıpoğlu Anayasa Mahkemesi tarafından, yürürlükte olan imam nikahı kıyılması için yapılması gereken resmi nikah kıyılması şartının kaldırdığının altını çizdi. 2016 tarihine kadar işlenen suçlarda cezasızlık olduğunu vurgulayan Selin, “Geldik 2016 Haziran’a bu sefer boşanma komisyonu raporu ile karşımıza çıktı TCK 103. Kadınlar veto etti o raporu. Geri çektiler ama yürürlüğe sokmak için teker teker madde düzenlemeleri yaptılar. Yürürlüğe sokmak için şuanda da uğraşıyorlar. Bu kabul edilmez olan tasarıyı ve temcit plavı gibi birkaç senede bir önümüze çıkardığınız bu yasayı bir dolaba kapatın ve bir daha o kapağı açmayın. Çocuklardan elinizi çekin. Çocuklara zarar verme çabalarınızdan vazgeçin. Çünkü biz mücadeleden vazgeçmeyeceğiz” dedi.


‘Tecavüzcü ile evlendirmenin yolu yeniden açılmış olacak’


Düzenlemenin asıl hedefinin 12-15 yaş arası çocuklar olduğunu dile getiren avukat Ceren Akkaya da affa gerekçeler üretildiğini ifade etti. Tutarlı olmayan mağduriyetlerin detaylarının açıklanmadığını belirten Ceren, şöyle konuştu: “Bu tasarı gerçekleşirse neler yaşanır? Bu af ile 12 yaşındaki bir kız çocuğunun kendisinden 15 büyük bir erkek tarafından istismar edilmiş olması evlilik kılıfı ile cezasız kalacak. Yani tecavüzcü ile evlendirmenin yolu yeniden açılacak. Çocuklara yönelik cinsel istismar suçunun cezasızlığına yol açacak. Mağdurun şikayetçi olmaması, aile yapısının zarar görmesi gibi gerekçelerle beraat kararları verilmiş olacak. Çocuk yaşta erken ve zorla evlendirmelerin önü açılmış olacak. Medeni kanunda 16 yaşında hakim kararı ile evlendirme düzenlemesi yaşının biz yukarıya çıkarılması gerektiğini söylüyoruz. Aslında bu af ile medeni kanunda evlendirme yaşanın 16-17 olmasının kağıt üzerinde olması haline gelebilir. Biz bu affın bir kereye mahsus denilerek gerçekleşmesinin nelere sebep olacağını biliyoruz. Derhal bu hatadan vazgeçilmelidir.”


‘Çocuklarla cinsel ilişki yaşı 12-9 yaşa indirilmek isteniyor’


Erkek egemen sistemin her kuruma ve siyasi parti içerisine sindiğini ve bu sistemin evlilik yaşı konusundaki ısrarından vazgeçmediğini dile getiren avukat Hülya Gülbahar, kadın örgütleri olarak bun karşı da mücadele ettiklerini söyledi. Hülya, “Evlilik yaşı ve çocuklarla cinsel ilişki yaşı yeniden düzenlenmek isteniyor. Medeni kanunu ve TCK’daki bu düzenlemeler kağıt üzerinde bırakılmak isteniyor. Af dediğiniz şey fiili olarak çocuklarla cinsel ilişki ve evlilik yaşının 12 hatta 9’a indirilmek isteniyor. Bu fiili duruma hukuki kılıflar hazırlanması anlamına geliyor. Anayasa Mahkemesinin birden çok evliliği ve çocuk erken evliliğe engelleyici niteliği olan medeni nikah olmaksızın dini nikah yapılmasının önünü açması da doğrudan doğru bu konuyla bağlantılıdır. Aynı şekilde müftülük nikahı da bu konuyla bağlantılıdır” diye ifade etti.


‘Af bir kerelik olmayan bir şeydir’


“Cezasızlık demek bu konuda teşvik edici olmak demektir” diyen Hülya, “Af bir kerelik olmayan bir şeydir. Af dediğiniz şey var olan hukuki durumu meşrulaştırması anlamına gelmektedir. Çocuk istismarı ve evliliğinden bahsederken biz aynı zamanda tecavüzcüyle evlilik mekanizmasının da hortlatılmasından söz ediyoruz. Her yaştan kadınlar için tecavüzcüyle evlendirilmesinin tekrar TCK’ya sokulmasının adımları atılıyor” şeklinde konuştu.


Af tartışması gündeme getirildiği anda Adalet Bakanlığının çocuklara yönelik cinsel suçlar istatistiklerini yayınlamayacağını açıkladığını dile getiren Hülya, istatistiklerin tekrar yayınlanmasını istediklerini vurguladı. Hülya, istatistikler yayınlandığını son on yılda cinsel suçların üç kat arttığını göstereceğini belirtti.


Ardından toplantıya katılan kadın örgütlerinin soruları ve konuşmalarıyla devam edildi.


Söz alan Hakların Demokratik Partisi (HDP) Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, kadınlar olarak çok şey başardıklarını söyledi. Kazanımları gasp ettirmemek için teyakkuz halinde olunması gerektiğini dile getiren Filiz, “Olur mu? Olmaz mı? demeden neye karşı çıkıyorsak onun için bir araya gelmeliyiz. Buradan bütün partilerin kadın milletvekillerine bir kez daha çağrı yapmak istiyorum. Çünkü Meclis’te de bu çağrıları defalarca yaptım. Kadınız dayanışmamız gerekiyor. Genç kadınların sesi olmamız gerek” diye konuştu.


Toplantı konuşmaların ardından sona erdi.


Ankara 


Ankara’da düzenlenen açıklama Ulus Heykel önünde gerçekleştirildi. Aralarında İnsan Hakları Derneği Ankara Şube, Çocuk İstismarını Ve İhmalini Önleme Derneği ve Türk Psikologlar Derneği’nin de olduğu 88 kurumunun imzasının bulunduğu ortak metni kurumlar adına Çocuk İstismarını ve İhmalini Önleme Derneği Başkanı Prof. Dr. Bahar Gökler okudu.


Aynı açıklama, Ankara Kadın Platformu tarafından Güvenpark'ta gerçekleştirildi. "Çocuk istismarının affı olmaz" pankartının yer aldığı açıklamada, "Hakim amca senin de kızın var", "Cahili  evde döver akılısı masada”  dövizleri taşındı.  Açıklamaya, Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm,  Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Ankara Milletvekili Gamze Taşcıer, ve yüzlerce kadın katıldı. Kadınlar adına açıklamayı Ankara Kadın Platform üyesi Fatma Kılıçarslan okudu. Açıklama, "AKP elini çocuklardan çek", "Susmuyoruz, korkmuyoruz itaat etmiyoruz" sloganları ile sona erdi.


Adana


Adana Kadın Platformu ise Eğitim Sen Adana Şube binasında basın açıklaması gerçekleştirdi. Çok sayıda kadının katıldığı açıklamayı Avukat Sevil Aracı okudu.


Diyarbakır


Diyarbakır'da Şiddetle Mücadele Ağı ve Dicle Amed Kadın Platformu (DAKAP) öncülüğünde kadın örgütleri "Çocuk istismarının affı olmaz" şiarıyla Ofis semtinde basın açıklaması gerçekleştirildi. Açıklamaya Tevgera Jinên Azad (TJA) aktivistleri, Rosa Kadın Derneği, Şiddetle Mücadele Ağı, Diyarbakır Barosu Kadın ve Çocuk Hakları Merkezi, Halkların Demokratik Partisi (HDP) milletvekilleri ile partinin il ve ilçe örgütleri, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Diyarbakır Kadın Kolları, Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) ile kentte bulunan birçok sivil toplum kuruluşu katıldı. Açıklamayı kurumlar adına Diyarbakır Barosu Başkan Yardımcısı Gazal Bayram Koluman ve Diyarbakır Barosu Çocuk Hakları Merkezi üyesi Pınar Karaman yaptı. Açıklama alkış ve “İstismarın affı yok, çocukları koruyun” sloganları eşliğinde sona erdi.


Mardin


Mardin'de de kadınlar yasaya karşı yapılan basın açıklamasında bir araya geldi. Mardin Şahmaran Kadın Platformu öncülüğünde yapılan açıklamaya HDP Mardin Milletvekilli Ebru Günay, HDP Mardin İl Eşbaşkanı Perihan Ağaoğlu ve sivil toplum kuruluşlarından kadınlar katıldı. KESK Mardin Şube binasında yapılan açıklamada kadınlar "Çocuk istismarının affı olmaz" yazılı bir pankart taşıdı. Yazılı açıklamayı kadınlar adına Mardin Şahmaran Kadın Platformu üyesi Aygül Kılıç okudu.


Batman


HDP Batman Kadın Meclisi öncülüğünde kadın örgütleri HDP Batman il binası önünde “Çocuk istismarının affı olmaz" şiarıyla basın açıklaması gerçekleştirildi. Açıklamaya Tevgera Jinên Azad (TJA) aktivistleri, HDP Batman milletvekilleri, Batman Belediye Eşbaşkanı Songül Korkmaz, HDP il ve ilçe örgütü katıldı. Açıklamayı HDP Parti Meclisi üyesi Nurten Üzümcü okudu.


Şırnak


HDP Şırnak Kadın Meclisi, Şırnak merkez Cumhuriyet Meydanı’nda “Çocuk istismarının affı olmaz” sloganı ile açıklama yaptı. Yapılan açıklamada “Çocuk istismarının affı olmaz” pankartı açılırken, "Tüm çocukların güvenliği için susmadık, susmayacağız", "Çocuk susar sen susma", "Zorla erken evlilik istismardır", "Bir çocuğun çıkaramadığı ses olmak zorundayız", "Zarok roje, rojê tarî neke", "Çocuk istismarı suçtur", "Zarok pêşeroje, pêşeroj hêviye", "Zarok deng û rengê jiyanêye" ve "Dünyayı çocuklar yönetsin" dövizleri taşındı. Açıklamaya HDP il ve ilçe yöneticileri ile yanı sıra çok sayıda kişi katıldı. Kadınlar adına açıklamayı HDP Şırnak İl Eşbaşkanı Zeynep Unat okudu.


İzmir 


İzmir Kadın Platformu, “Çocukların cinsel istismarının affı olmaz” diyerek sokağa çıktı. Alsancak’ta bulunan TAÜRKAN Saylan Kültür Merkezi önünde bir araya gelen kadınlar, “Çocuk susar sen susma”, “Çocuk istismarını aklatmayacağız”, “Bu yasa Meclis’ten geçmeyecek” sloganları attı. Kadınların eylemine, HDP İl Eşbaşkanı Besriye Tekgür, Emek Partisi İl Başkanı Emine Uyar, Cumhuriyet Hak Partisi İzmir Kadın Kolları, Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) Eş Genel Başkanı Aysun Gezen ve KESK Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Elif Çuhadar da destek verdi.


Açıklama öncesinde söz alan KESK Merkez Yönetim Kurulu üyesi Elif Çuhadar, "Biliyoruz ki biz kadınlar birleşirsek bu yasayı püskürtürüz. Gücümüzü, örgütlüğümüzü birleşmeden alıyoruz" dedi.  İstanbul Üniversitesi öğrencilerinin yemek hakkını birleşerek kazandıklarını hatırlatan Çuhadar, "Çocuklarımız ve gençlerimiz bu ülkede insanca yaşayacak koşullara ulaşana kadar hepimiz birlikte yan yana mücadele edeceğiz” diyerek, kadınları 11 Ocak'ta İzmir'de yapılacak olan mitinge çağırdı.


Dersim


Dersim Kadın Platformu, yasa tasarına ilişkin Sanat Sokağı’nda açıklama yaptı. Platform üyesi Duygu Kurban, “AKP 2016 yılından beri sistematik olarak çocuk yaşta, zorla ve erken evlendirmelerin önünü açacak, çocuk istismarını meşrulaştıracak bu af da dahil, birtakım yasa değişiklikleri ve uygulamaları gerçekleştirmeye çalışmaktadır” dedi. Bu tür tasarıların yasalaşması halinde cezasızlık politikaları, iyi hal indirimlerinin çocuklara yönelik cinsel istismarları arttırdığını belirten Duygu yaşam alanlarının çocuklar için güvensiz hale getirildiğini kaydetti.


Urfa


Urfa Kadın Platformu, Sağlık ve Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Urfa Şubesi'nde açıklama yaptı. Açıklamaya, HDP Urfa Milletvekili Ayşe Sürücü, Barış Anneleri ve kentte bulunan kadın örgütü temsilcilerinin yanı sıra çok sayıda kişi katıldı. "Çocuk istismarının affı olamaz" başlıklı açıklama yapan SES Urfa Eşbaşkanı Eylem Salar, istismar suçunu evlenme koşulluyla aklamak çocukların tekrardan istismara maruz bırakılmasını ve şiddet dolu hayatlara mahkûm edilmesi anlamına geldiğini söyledi.


Adıyaman


Adıyaman Kadın Platformu, Demokrasi Parkı'nda yaptığı açıklamada, "Çocuklara cinsel istismarın affı olamaz, çocuklarımızı tecavüzcüleri ile evlendirmeyeceğiz" pankartı açtı, "Yasal tecavüze hayır" ve "Çocuk annelere hayır" dövizleri taşıdı. İnsan Hakları Derneği (İHD) Adıyaman Şube yöneticisi Avukat Dilfiroz Kahraman, “Çocuklara cinsel istismarın affı olmaz. İktidar 2016 yılından beri sistematik olarak çocuk yaşta, zorla ve erken evlendirmelerin önünü açacak, çocuk istismarını meşrulaştıracak bu af da dahil, birtakım yasa değişiklikleri ve uygulamaları gerçekleştirmeye çalışmaktadır” dedi.


Antep


Kadınlar Antep'te de Yeşilsu Parkı'nda tasarıya tepki gösterdi. “Çocuk istismarının affı olamaz” pankartı açan kadınlar, "O yasa Meclis’ten geçmeyecek”, “Susma haykır, istismara hayır" dövizleri taşıdı. Açıklamayı kadınlar adına KESK Kadın Sekreteri Sara Alagöz yaptı.


Mersin


Mersin Emek ve Demokrasi Platformu, İnsan Hakları Derneği (İHD) Mersin Şube binasında açıklama yaparak, tepkilerini dile getirdi. “Çocuk istismarının affı olmaz” yazılı pankartın açıldığı açıklamaya kentte bulunan birçok kadın katıldı. Açıklamayı platform adına Günebakan Derneği Başkanı Zübeyde Akpınar yaptı.


Antalya 


Antalya Kadın Platformu, Attallos Meydanı’nda bir araya gelerek, açıklama yaptı. “Çocuk istismarını yargı paketi ile meşrulaştıramazsınız” pankartı açan kadınlar, sık sık “Çocuk istismarları politiktir” ve “Kuruma aklama istismarı yargıla” sloganları atarak, düzenlemeye tepki gösterdi. Platform adına açıklamayı, Dilek Eldeniz yaptı.


Van


Van’da ise Tevgera Jinên Azad (TJA) öncülüğünde basın açıklaması gerçekleştirildi. Kamu Emekçileri Sendikası Konfederasyonu (KESK) Van Şubeler Platformu binasında yapılan açıklamaya Van-Hakkari Tabipler Odası, Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Van Temsilciliği, Özgür Hukukçular Derneği (ÖHD), Mavi Göl Kadın Derneği ve Halkların Demokratik Partisi (HDP) Van Milletvekili Muazzez Orhan katıldı.


‘İtirazımızı dile getiriyoruz’


Kadınlar adına HDP Tuşba Meclis üyesi Serap Güvenç’in okuduğu ortak açıklamanın ardından kısa bir konuşma yapan Muazzez, AKP’nin 17 yıldır çocuk istismarını meşrulaştırdığını dile getirdi. Muazzez, “Cezasız bırakan, bir yönüyle de teşvik eden politikalara karşı yine sesimizi yükseltiyoruz. Bugün Türkiye’nin birçok yerinde kadın ve çocuklara yönelik taciz ve tecavüzü meşrulaştıran bir yasa tasarısı daha gündemde. Çocukların evlendirilmesini meşrulaştıran yasal düzenlemeye karşı itirazımızı dile getiriyoruz” dedi.


Ortak açıklamada şunlar ifade edildi: 


“Çocuklara yönelik cinsel istismar suçunu işlemiş faillere infaz indirimi adı altında af getirilmeye çalışılmasına ilişkin Nafaka Hakkı Kadın Platformu ve TCK 103 Kadın Platformu olarak görüşümüzdür. İktidarın, küçük yaştaki kız çocuklarıyla evlenen erkeklerin istismar suçundan affedilmesine yönelik bir tasarı hazırladığıyla ilgili haberler bir süredir basına yansımaktadır. Son çıkan haberlere göre AKP tarafından 15 yaş farkının bir kriter olarak benimsenmiş olduğu ve çocuk istismarını meşrulaştıracak bu affın bütçe görüşmeleri tamamlandıktan sonra, Ocak 2020 gibi meclise getirileceği söylenmekte. AKP 2016 yılından beri sistematik olarak çocuk yaşta, zorla ve erken evlendirmelerin önünü açacak, çocuk istismarını meşrulaştıracak bu af da dahil, birtakım yasa değişiklikleri ve uygulamaları gerçekleştirmeye çalışmaktadır. Bu çerçevede, kadın örgütlerinin tüm itirazlarına rağmen 2016 yılında Torba Kanun ile çocukların cinsel istismarına ilişkin cezayı düzenleyen TCK 103. maddesinin 1. ve 2. fıkralarına 12 yaş ayrımı getirilmiş, 12 yaş altındaki cinsel istismar suçlarına ağırlaştırılmış cezalar getirilmiş, 12 yaş sınırının neye göre belirlendiği ise kamuoyuyla paylaşılmamıştır.


'Cezasızlık suçu teşvik edecek'


Şu anda getirilmek istenen af, 15 yaş altı kız çocuklarına karşı işlenen cinsel istismar suçundan hüküm giyen failleri de kapsayacaktır. Yani 12 yaşında bir kız çocuğunun 27 yaşındaki bir erkek ile evlendirilmesi durumunda cezasızlık yoluna gidilmek istenmektedir. Bu cezasızlığın çocuk istismarı suçu faillerine cesaret vereceği ve bu suçu teşvik edeceğini öngörüyoruz. Nitekim Elbistan Ağır Ceza Mahkemesi kendisinden 9 yaş küçük olan 12 yaşındaki kuzenini evlilik görüntüsü altında istismar eden ve olay gerçekleştiği zamanda 'kız çocuğunun yaşını bilmediğini' savunan faili beraat ettirmiş ve Yargıtay da oy çokluğuyla bu kararı onamıştır. ‘Geleneksel değer yargıları, birlikteliklerin sorunsuz devam etmesi, mağdurun şikayetçi olmaması, ceza verilmesi halinde aile yapısının zarar göreceği’  gibi gerekçelerle verilen bu karar, 15 yaş altındaki çocukların cinsel istismarının meşrulaştırılmasının alt yapısının sağlanmaya çalışıldığını göstermektedir.


'Bir kereden bir şey olmaz zihniyeti devam ediyor'


Ayrıca böyle bir af, 2005 yılında kanundan çıkarılan ‘tecavüzcü ile evlilik durumunda cezasızlık sağlayan’ maddenin geri getirilmeye çalışıldığını göstermektedir. İstismar suçunu evlenme koşullu bir düzenleme ile aklamak çocukların tekrarla istismara maruz bırakılması ve şiddet dolu hayatlara mahkûm edilmesi anlamına gelmektedir. AKP’nin  ‘Affı bir defaya mahsus yapacağız’ açıklaması, ‘Bir kereden bir şey olmaz’ zihniyetinin devam ettiğini göstermektedir. Bu düzenlemeyi yapma gerekçesi olarak, küçük yaşta istismar edilmiş ve evlendirilmiş kız çocuklarının, suç olan bu eylemi gerçekleştiren erkeklerin hapse girmesi sonucunda çocuklarıyla birlikte ortada kalmaları ve mağdur olmaları gösterilmektedir. Çocukları korumakla yükümlü devletin veri dahi paylaşmadan böyle bir gerekçeyle çocukların cinsel istismarını meşrulaştırmaya çalışmasını akıl ve vicdan dışı buluyoruz.


'Çocukları koruyacak önlemleri hayata geçirin'


İktidara tekrar sesleniyoruz, amaç gerçekten kız çocuklarını korumak ve mağdur olmalarını engellemekse neler yapılabileceğini kadın ve çocuk örgütleri yıllardır haykırmakta. Faillerin değil, çocukların mağduriyetlerini öncelemek ve dahası önlemek elinizde. İstismarcıları affetmek yerine çocukları koruyacak önlemleri hayata geçirin. Evlenme ehliyeti olmayan çocuklara imam nikahını kıyan din görevlilerinin, kız çocuklarını çocuk yaşta evlendiren ailelerin ve ihbar yükümlülüğünü yerine getirmeyerek buna göz yuman kişi ve resmi otoritelerin cezalandırılması, Türk Ceza Kanunu’nda 15 yaş altı çocukların cinsel davranışa rızasının söz konusu olamayacağının açıkça belirtilmesi, erken yaşta ve zorla evlendirmenin suç olarak düzenlenmesi, evlilik yaşının her koşulda 18’e çıkartılması ve bunların hiçbir boşluk ve yorum farkına yer bırakmayacak şekilde yasalara dahil edilmesi gerekmektedir.


Tüm milletvekillerini tasarının yasalaşmaması için gerekeni yapmaya, başta tüm kadınlar olmak üzere basın ve medya kuruluşlarını ve kamuoyunu bu konunun takipçisi olmaya çağırıyoruz.”
Editör: Haber Merkezi