Koçyiğit: Cemevleri düzenlemesi Aleviliği yok etme operasyonudur

ANKARA - AKP’nin Alevilerin sorunlarını çözme yaklaşımının olmadığını söyleyen HDP Milletvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit, Cemevleri düzenlemesinin “Aleviliği devlet eliyle yok etme operasyonu” olduğunu söyledi. 

AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın 7 Ekim’de Şahkulu Sultan Dergahı ve Cemevi’ne yaptığı ziyaretin ardından cemevlerinin bir başkanlığa bağlanacağı açıklaması yaptı. Alevi örgütlerinin tepkilerine rağmen Erdoğan, 9 Kasım’da çıkardığı kararnameyle Alevi-Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı kuruldu. Erdoğan’ın 7 Ekim’de yaptığı açıklamanın ardından AKP’nin hazırladığı yasa tasarısı ile cemevleri, tüm tepkilere rağmen Meclis Genel Kurulu’nda AKP-MHP oylarıyla kabul edildi. Cemevlerinin Kültür Bakanlığı’na bağlandığı yasa ile belediyelerin imar planlarını yaparken bölgenin şartları ve ihtiyaçlarını göz önüne alarak, cemevlerine yer ayrılması ve cemevi yapılabilmesi için de kaymakam veya validen izin alınması şartı getirildi. 

ALEVİ TOPLUMUNUN DESTEĞİ YOK 

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Milletvekili Gülistan Kılıç Koçyiğit, iktidarın söylemlerinin aksine Alevi toplumunun söz konusu düzenlemeye karşı olduğunu belirterek, bu durumun iktidarın manipülasyonu olduğunu söyledi. Alevi örgütlerinin ve temsilcilerinin bilindiğini dile getiren Koçyiğit, “Bugün en yüksek temsiliyete sahip bütün bu kurumların yasaya karşı olduklarını görüyoruz. Sadece kurumların da değil, bütün Alevi toplumunun bu yasaya karşı olduğunu görüyoruz. O anlamıyla 3-5 devşirilmiş, Alevilerin deyimiyle düşkün olan kişilerin gelip Alevileri rencide eden böylesi bir yasayı desteklemiş olması, toplumun bu yasayı desteklediği anlamına gelmiyor” dedi. 

‘ALEVİLERİN TALEPLERİ BU DEĞİL’

AKP’nin iddialarının aksine Alevilerin taleplerinin söz konusu yasa olmadığını dile getiren Koçyiğit, “Aleviler yüz yıllık Cumhuriyet tarihi boyunca yok sayılmış, asimile edilmeye çalışılmış, sürekli sakıncalı görülmüş bir inanç grubunu oluşturuyor. Bu sadece Cumhuriyetle sınırlı değil. Aslında Selçuklu’dan, Osmanlı’dan bu yana Aleviler tarihsel olarak sürekli gadre uğramış bir inanç topluluğu. Sürekli ötekileştirilmiş, kıyımlardan geçirilmiş bir inanç topluluğu. Bugün yüz yıllık cumhuriyet tarihi de bu anlamıyla çok farklı bir pratik ortaya koymuş değil. Bu anlamıyla Aleviler eşit yurttaşlık istiyorlar. , Alevilerin sorunları, sadece cemevlerinin elektrik, su paralarının kültür bakanlığı tarafından ödenmesi yada belediyelerin cemevi yapması değil. Aleviler zaten bu sorunları kolektif bütçeleriyle aşmayı çoktan başardılar. Bu anlamıyla güncel anlamıyla böyle bir sorunları da yoktur” diye konuştu. 

‘ALEVİLİĞİ ORTADAN KALDIRMA OPERASYONU’

Alevlerin en büyük sorununun inanç olarak tanınmamaları ve cemevlerinin yasal bir statüsünün olmaması olduğunun altını çizen Koçyiğit, “Devletin, AKP’nin cemevlerini bir ibadethane olarak kabul etmemesidir, bir ibadethane olarak görmemesidir. Aleviliği ısrarla, üstten, kendi bakış açısıyla tanımlamaya çalışmasıdır. Bugün Alevi İslam inancı deniliyor. Bu Alevilere rağmen yapılmış bir tanımlamadır. Alevilerin kendini nerede gördüğü, kendini nasıl tanımladığına dair bir değerlendirmeyi Aleviler ancak yapabilir. Ama AKP, dışarıdan Alevileri tanımlamaya, Alevilere bir gömlek biçmeye, Alevilerin cemevlerinin elektrik suyunu ödeyerek, Alevileri kendisine bağlamaya çalışıyor. Bin yıllardır asimile edilmemiş inancı, farklı yöntemlerle asimile etmek, ona müdahaleye açık hale getirmektir. Alevi inancı bütün tarihsel katliamlar nedeniyle sürekli kendisini korumaya almış, kendi sözlü tarihiyle kuşaktan kuşağa bütün inançsal ritüellerini aktarmış bir inanç. Bugün bunun devletleştirilmesi, iktidarla buluşması, sistem içileştirilmesi, aslında Aleviliğin yok edilmesi anlamına geliyor. Onun için bir tanıma olarak değil, aslında Aleviliğin devlet eliyle yok edilmesi operasyonu olarak görmek gerekiyor. Bu tam yok etme operasyonudur, Aleviliği ortadan kaldırma operasyonudur” diye belirtti. 

AKP’NİN ZİHİNSEL KODLARI

Cemevleri düzenlemesinin iktidarın salt seçim hesapları olmadığına işaret eden Koçyiğit, “Aleviler bu yasayı kabul etmiyorlar. Bu yasa üzerinden Alevilerden oy almak gibi bir durum söz konusu olamaz. Aksine şu ana kadar AKP’ye oy verenler varsa, Alevi camiasından, Alevi topluluğundan, ben onların da bu yasadan sonra vazgeçeceğini düşünüyorum. Fakat bu mesele AKP’nin zihinsel kodlarını göstermesi açısından önemlidir. 20 yıllık iktidarı boyunca sürekli bir şekilde Alevi açılımları yapmaya çalışan, bunun üzerinden bir şekilde Aleviliği kendisine, sisteme bağlamaya çalışan bir AKP vardı. Bütün bu açılımlarda Alevilik sorunlarını, Alevilerin sorunlarını çözeceğiz iddiası vardı. Ama geldiğimiz noktada hiçbir sorunun çözülmediğini görüyoruz. Şimdi AKP giderayak, Alevilerle ilgili düzenleme yaparak, aslında kendisinden sonraki iktidarı bağlayacak bir adım atmaya çalıştı. Giderayak Alevilere bir darbe vurmaya çalışan bir AKP olduğunu görüyoruz. Burada seçime dönük bir hesap varsa, bu daha dinci, tarikatvari kesimlerin duygularını okşamak, onların aslında taleplerini cevap oluşturmak açısından olabilir. Yoksa bu mevcut düzenlemenin Alevilere hoş gelecek, Alevilerin kabul edebileceği, bu düzenleme üzerinden AKP ile yakınlaşacakları gibi bir değerlendirme yapmanın kendisi yanılgılıdır” ifadelerini kullandı. 

'ALEVİLERE EŞİT YURTTAŞLIK' KAMPANYASI

İktidarın politikalarına karşı Alevilerle birlikte mücadeleyi büyüteceklerini vurgulayan Koçyiğit, HDP Alevi Masası’nın “Alevilere eşit yurttaşlık” talepli kampanyasını daha kapsamlı sürdürüleceğini söyledi. Koçyiği, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu kampanya çerçevesinde köylerde, kasabalarda Alevilerle bir araya geliyoruz. Cemevlerinde onlarla bir araya gelip, onların taleplerini dinliyoruz. Bütün bu buluşmalarda öne çıkan en temel talep, Alevilerin anayasada eşit yurttaşlık talebidir. Bu anlamda bu talebin mücadelesini büyütmek, bu eşit yurttaşlık meselesini görünür kılmak, her birimizin boynunun borcu. Biz HDP olarak eşit yurttaşlık mücadelesinde Alevilerin yanındayız. Alevilerin bütün taleplerini sahipleniyoruz, Alevilerin talepleri talebimizdir. Bunun toplumsallaşması için ne olursa olsun yasal bir kazanımla sonuçlanması için biz de her alanda mücadele edeceğiz. Alevi toplumunun beklentilerine cevap oluşturmak, onlarla beraber yol yürümek, onlarla beraber mücadele etmekten onur duyuyoruz.”

‘YEZİD ANLAYIŞA KARŞI HÜSEYNİ DURUŞ’

Alevi sorunu başta olmak üzere Kürt sorunu, kadın sorunu, ekoloji ve emek sorununun çözümü için birlikte mücadelenin önemine vurgu yapan Koçyiğit, “Bu Yezid anlayışa karşı biat etmeyeceğiz. Bütün Alevi canları, bu Yezid zihniyete karşı Hüseyni duruşu, Zeynebi duruşu göstermeye davet ediyorum. Bin yıllardır Aleviliği tarif etmeye çalışan çok iktidar geldi gitti, çok sultanlar oldu, paşalar oldu, ulemalar oldu, ama hiçbiri Aleviliğin özüne dokunamadı. Aleviliği asimile edemedi, kendi yolundan edemedi. Bu yasayla da hiç kimse Aleviliği yolundan döndüremez. Bundan sonrası Alevilerin inançlarına kendi inanç öncülerine, kendi toplumlarına sahip çıkmaları, eşit yurttaşlık mücadelesini yükseltmeleri gerektiğini bir Alevi can olarak da belirtmek istiyorum” diye seslendi. 

MA / Özgür Paksoy