banner9

banner8

27.01.2023, 19:40 30

HDP’li Kürt seçmenle sandıkta ittifak stratejisi

“HDP’li Kürt seçmenin yaşadığı siyasal değişim, siyasal tercihlerinde kimliksel var oluşunu ikincilleştiren bir aşamaya ulaşmış değil. HDP’yi dışlama tutumu, Kürt seçmende HDP’ye daha fazla sahip çıkma duygusunun ve iradesinin güçlenmesine yol açıyor. Bu bazen HDP yönetimine rağmen gelişebiliyor.”

Bu seçimlerde yüz yıldır birikmiş sorunlarımızın çözülmesi için değil, çözümün önünün açılması için oy vereceğiz. Tüm bu sorunları ve çözümleri tartışabileceğimiz bir cumhuriyete ve demokratik zemine kavuşmak için oy vereceğiz. Herkes bunun farkında.

Saha araştırma verileri, Altılı Masa’nın seçimleri kazanma imkânının iki koşulda gerçekleşebileceğini söylüyor, işaret ediyor. Siyasi analizciler de bu araştırma verilerinin sonuçlarını doğruluyor.

İki koşuldan birincisi; Cumhurbaşkanı adayının kabul görürlük ölçüsü, geçiş süreci yol haritası ve ortak politikalar metninin netliği, partilerin seçim kampanyasının uyumluluğu, partilerin ortak hedefe bağlılık düzeyi, milletvekili listesinin belirlenmesinde ciddi yol kazası yaşanmaması, bütün bu konularda partilerin seçmenlerini ikna kapasiteleri ve Cumhur İttifakı partilerinde yaşanacak kopuşun sarsıcı olması.

İkincisi ise HDP’nin Cumhurbaşkanı adayı çıkarma kararının nasıl bir seyir izleyeceği ve nasıl sonuçlanacağı. Başka bir ifadeyle HDP’nin “ortak Cumhurbaşkanı adayı çıkarılması ve ilk turda kazanılması” için yaptığı müzakere ve temas çağrılarının Altılı Masa’da hiçbir biçimde yanıt bulmamasının olası sonuçları.

Altı lider kendi aralarında cumhurbaşkanı adayını belirlemek için istişare etmeye başladılar. 30 Ocak 2023 pazartesi günü Geçiş Süreci Yol Haritası’nı ve Ortak Politikalar Metni’ni kamuoyu ile paylaşacaklar. Bu açıklamayla bir anlamda ilk koşul üzerine değerlendirme yapmanın daha fazla zemini oluşmuş olacak.

Bu yazıda seçimleri muhalefetin kazanmasının sigortası olan HDP ile ortaklaşma veya desteğini alma konusunu ele almak istiyorum. Çünkü HDP’nin sürecin bir parçası olması veya olamaması, Türkiye’nin demokratikleşme yönünde mi, yoksa bir tür yeni ittihatçılık yönünde mi ilerlemeye çalışacağını belirleyecek, bu konuda bir siyasal tercih olacak.

İttifak konusu, 31 Mart 2019 yerel seçimleri sonrası muhalefetin temel tartışma gündemi oldu. Millet İttifakı’nın CHP’li büyükşehir belediye başkan adaylarına HDP’nin açık veya örtülü destek vermesiyle, AK Parti’ye tarihinin en büyük yenilgisi yaşatıldı. Yerel seçimlerdeki bu işbirliği muhalefetin gücünü ortaya çıkardı. AK Parti’nin yenilmezlik mitini yerle bir etti.

“HDP son dönemde, merkez siyasetin bütün siyasal aktörlerinin kendisini siyasi rakip görmeme tutumlarını, seçimlerin kendisine sağladığı imkânları kullanarak, zorlayıcı bir stratejiyle aşmaya çalışıyor, muhataplığını merkeze alan seçim taktikleri geliştiriyor.”

Anlaşılan o ki, 2023 cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimlerinde Altılı Masa, HDP’nin çağrısına olumlu cevap vermeyi tercih etmekten siyaseten hala çok uzak. Altılı Masa’da yer alan partilerin bir kısmın  lideri  ve yöneticileri en azından şimdilik 2019 seçimlerindekine benzer bir modelin uygulanabileceğini düşünüyorlar. Bütün yığınağının buraya yapıldığına dair emareler var.

Buradaki ilk sorun, 2019 seçimleri ile 2023 seçimleri arasındaki nitelik farkının pek hesaba katılmıyor olmasıdır. 2023 seçimleri yüzyılın kaderinin çizildiği seçimler olacak. Türkiye’nin yönünü belirleyecek seçim olacak. Kürt demokratik hareketi için Batıdaki yerel seçimlere taktiksel yaklaşmasıyla stratejik bir seçim olan 2023 seçimleri aynı mahiyette ve önemde olamaz.

Bu süreçte Kürt demokratik hareketinin etkin bir konumda olmaları çok önemli olsa gerek.  Aynı zamanda elli yıllık mücadelelerinin bir gereği ve sonucu olmaları anlamına gelecektir. Aksi durumda, son elli yıllık mücadelenin birikiminin heba edilmesi sürecinin başlangıcı olur.

HDP son dönemde, merkez siyasetin bütün siyasal aktörlerinin kendisini siyasi rakip görmeme tutumlarını, seçimlerin kendisine sağladığı imkânları kullanarak, zorlayıcı bir stratejiyle aşmaya çalışıyor, muhataplığını merkeze alan seçim taktikleri geliştiriyor. Seçimler sonrası kurulması muhtemel yeni rejimin kurucu unsuru olma hedefiyle hareket ediyor. 

Altılı Masa’nın bu sürede göz ardı ettiği veya önemsemediği bir başka nokta ise şu: HDP her fırsatta,  2023 Cumhurbaşkanı seçimlerinde, 2019 yerel seçimlerine benzer bir şekilde destek vermeyeceğini, adayın kendileriyle istişare edilmesi gerektiğini ifade ediyor.

2019 yerel seçimlerinde süreç çift taraflı siyasal iradeyle yürütüldü. Ama seçim sonrası bu ilişki geliştirilemedi, hatta yerellerde korunamadı bile. Birçok yerde sorunlar çıktı.

Bugün siyasal ortamın ağır baskısıyla, aynı durumun tek taraflı gerçekleşmesi bekleniyor. Bir anlamda HDP’nin iradesi test ediliyor. Tehlikeli bir oyun kuruluyor.

Buna yol açan HDP’li Kürt seçmeninin değişim eğilimi ve dinamiklerinin ciddi analiz edilmiyor olmasıdır. HDP’li Kürt seçmenin yaşadığı siyasal değişim, siyasal tercihlerinde kimliksel var oluşunu ikincilleştiren bir aşamaya ulaşmış değil. HDP’yi dışlama tutumu, Kürt seçmende HDP’ye daha fazla sahip çıkma duygusunun ve iradesinin güçlenmesine yol açıyor. Bu bazen HDP yönetimine rağmen gelişebiliyor.

HDP eski eş başkanı Selahattin Demirtaş’ın son günlerde cezaevinden yaptığı sosyal medya paylaşımları dikkatli bir gözle incelendiğinde, söylemek istediğim çok daha iyi anlaşılacaktır.

Bu nedenle, HDP ile hiçbir ilişki geliştirmemek veya HDP’nin Cumhurbaşkanı adayına destek verebileceği aralıkta siyasal alan açmamak, ciddi yanlışa sürüklenmek olacaktır.

‘Türkiye’nin demokratikleşmesi mi, Saray rejimi mi’ gibi ikilemlerle, siyasal baskı altındaki HDP’li Kürt seçmeni mecburi tercihe zorlamak, iktidarın HDP’yi demokratik siyaset alanından çıkarma stratejisinin bir benzeridir. Demokratik siyaseti etkisizleştirmenin yolu, yarın bugünü aratacak bir yola dönüşebilir. Cumhuriyeti, ikinci yüzyılında ‘demokrasi ile taçlandırma’ fikri ve hedefi, bir hayal olmanın ötesine geçemeyebilir. Bu riski hafife almak Türkiye’ye kaybettirir.

Yorumlar (0)
Günün Anketi Tümü
HDP cumhurbaşkanı adayı çıkarma kararı aldı. Peki siz bu adayın kim olmasını istersiniz?
HDP cumhurbaşkanı adayı çıkarma kararı aldı. Peki siz bu adayın kim olmasını istersiniz?
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 25 60
2. Fenerbahçe 24 54
3. Beşiktaş 25 49
4. A.Demirspor 25 45
5. Trabzonspor 25 44
6. Başakşehir 24 41
7. Kayserispor 25 38
8. Konyaspor 25 34
9. Karagümrük 24 31
10. Antalyaspor 25 28
11. Alanyaspor 25 28
12. Sivasspor 25 27
13. Kasımpaşa 25 26
14. Gaziantep FK 25 25
15. Ankaragücü 24 25
16. İstanbulspor 24 24
17. Giresunspor 24 23
18. Hatayspor 24 23
19. Ümraniye 25 22
Takımlar O P
1. Samsunspor 26 54
2. Eyüpspor 26 53
3. Pendikspor 26 47
4. Rizespor 25 46
5. Keçiörengücü 26 46
6. Sakaryaspor 26 46
7. Bodrumspor 26 41
8. Manisa FK 25 39
9. Boluspor 25 38
10. Bandırmaspor 25 37
11. Göztepe 25 35
12. Tuzlaspor 26 28
13. Altay 26 25
14. Adanaspor 26 25
15. Erzurumspor 25 24
16. Altınordu 25 20
17. Gençlerbirliği 25 17
18. Denizlispor 26 17
19. Yeni Malatyaspor 26 16
Takımlar O P
1. Arsenal 28 69
2. M.City 27 61
3. M. United 26 50
4. Tottenham 28 49
5. Newcastle 26 47
6. Liverpool 26 42
7. Brighton 25 42
8. Brentford 27 42
9. Fulham 27 39
10. Chelsea 27 38
11. Aston Villa 27 38
12. Crystal Palace 28 27
13. Wolves 28 27
14. Leeds United 27 26
15. Everton 28 26
16. Nottingham Forest 27 26
17. Leicester City 27 25
18. West Ham United 26 24
19. Bournemouth 27 24
20. Southampton 28 23
Takımlar O P
1. Barcelona 26 68
2. Real Madrid 26 56
3. Atletico Madrid 26 51
4. Real Sociedad 26 48
5. Real Betis 26 45
6. Villarreal 26 41
7. Athletic Bilbao 26 36
8. Rayo Vallecano 26 36
9. Osasuna 26 34
10. Celta Vigo 26 34
11. Mallorca 26 32
12. Girona 26 31
13. Getafe 26 29
14. Sevilla 26 28
15. Cadiz 26 28
16. Real Valladolid 26 28
17. Espanyol 26 27
18. Valencia 26 26
19. Almeria 26 26
20. Elche 26 13
Günün Karikatürü Tümü