MERSİN - Hayat Ağacı Kadın Kooperatifi çatısı altında buluşan kadınlar, bir yandan toplumsal cinsiyet eğitimi verirken, diğer yandan üretimleriyle kendi ekonomilerini oluşturuyor.
MA'nın haberine göre; Mersin’de, 2015 yılında 7 kadının bir araya gelerek kurduğu Hayat Ağacı Kadın Kooperatifi, hiçbir kurumdan destek almadan kendi öz gücüyle ayakta kalmayı başaran tek kooperatif olma özelliğini taşıyor. 6 yıl içinde sayıları 20’yi bulan kadınlar, kooperatif çatısı altında ürettiği ürünleri sokaklarda, kermeslerde, sergilerde ve belediyenin açtığı stantlarda satarak kendi ekonomilerini oluşturuyor. Kadınların bazıları takı üretirken, bazıları atık malzemeden yeni ürünler üretiyor. Kooperatife gelen kadınlara, aynı zamanda toplumsal cinsiyet eğitimleri veriliyor.
Hayat Ağacı Kadın Kooperatifi emekçilerinden Zeynep Kaya, kadınların birbirine destek olması halinde tüm zorlukları aşabileceklerini söyledi.
KADIN GÜCÜYLE ÇÖZÜM
Kadınların karşılaştıkları birçok sorun karşısında ayakta durabilmeleri için ekonomik özgürlüklerini sağlamış olmalarının önemine değinen Kaya, kooperatif kurma fikrini şöyle anlattı: "Evde el işi yapan, usta öğretici olarak çalışan kadınlar olarak ‘Kadınlara nasıl yardım edebiliriz?’ sorusuna cevap ararken, böyle bir süreci başlattık. Burada bizim ana ilkemiz, paylaşım, dayanışma, destek olma, kadının yurdu olabilmek. Bu anlamda çalışmalara başlarken zorluklar yaşadık ama aşmayı başardık.”
KADIN KOOPERATİFİ
Kooperatifçiliğin toplum temelli, demokratik özelliklere sahip olan, yerel ihtiyaçlara önem veren bir yapı olduğunu belirten Kaya, kadın kooperatiflerinin daha kapsamlı olduğunu söyledi. Hayat Ağacı Kadın Kooperatifi olarak temel hedeflerinden birinin kadınların, cins bilincini geliştirmesine katkı sunmak olduğunu dile getiren Kaya, “Bu anlamda ev ve kentsel yaşamın içerisinde konumlarının güçlendirilmesine, yasal haklarının farkında olmalarına, ekonomik, sosyal ve siyasal yaşama hazırlanmaların yönelik destek sağlayacak mesleki eğitim ve hizmet veriyoruz. Aynı zamanda kadınlara ürettikleri ürünleri değerlendireceği daha fazla alanlar yaratmak istiyoruz” diye konuştu.
TOPLUMSAL EŞİTLİK
Hayat Ağacı Kadın Kooperatifi'nin toplumun dayattığı meslek ve iş gruplarının ötesinde, toplumsal cinsiyet eşitliğini savunan bir noktada kadınlara destek olacağının altını çizen Kaya, "Kadınlara istihdam alanları yaratıyoruz. En önemlisi geleneksel yapının, yanlış politikaların kadını bu kadar silikleştirdiği yerde ‘ben varım ve başarabilirim’ hissini birbirimize veriyoruz. Daha da önemlisi tek başına olmadığını, birlikte bir güç olduğunu hissettiriyoruz” ifadelerini kullandı.
Türkiye'de kadın kooperatiflerinin kendi içinde dayanışmayı güçlendirme ve büyütme konusunda istenilen yerde olmamasını eleştiren Kaya, bunun çözümünün ise sadece yerel ya da bölgesel çabalarla değil, devletin bu alanlara yönelik politikalar geliştirmesiyle mümkün olacağına işaret etti.
FUAR HAZIRLIĞI
Pandemi sürecinde valilikten alınan özel izinlerle çalışmalarını sürdürdüklerini ifade eden Kaya, ancak ürettiklerini satacak pazar yeri bulamadıklarını söyledi. Kaya, “Elimizde ürünler birikti, birçok kadın arkadaşımız bu konuda mağdur oldu. Kollektif bir şekilde sorunlarla mücadele etmeye devam ettik. Temmuz ayında Adana’da bir kooperatif fuarı yapılacak, fuara hazırlık yapıyoruz. Bu belki bize biraz nefes aldıracak" dedi.
DAYANIŞMA BEKLİYOR
Kooperatif çatısı altında üretim yapan bir diğer kadın da Şehriban Mintili (71), inci, kristal, kum boncuk ve miyuki çalışmalarının zorluğuna değindi. Mintili, yaptığı takının işçiliğine göre 20 TL ile 100 TL arasında değişen fiyatlarla satış yaptığını belirterek, panbdemide tezgah açamadıkları için zor günler yaşadıklarını ifade etti. Mintili, binbir emekle yaptıkları ürünlerin satılması için kadınlardan dayanışma beklediklerini vurguladı.
GERİ DÖNÜŞÜM
Atık kağıtlarla geri dönüşümden folklorist bebekler yapan Zeliha Kaya (41) ise, “Bizim amacımız hazırdan bir malzemeyi alıp dönüştürmek değil, geri dönüşüm sağlamak. Evimizde çevremizde atıl durumda kalan bütün malzemeler üzerinde neler yapabiliriz dedik ve eski kumaşlardan, dantellerimizden çözümler üretmeye çalıştık. Bu ürünleri de kentin belirli yerlerinde stantlar açarak satıyoruz. Kooperatifle birlikte hem öğreniyoruz hem de üretiyoruz. Öğrendiğim şeyleri başka kadınlara da öğretmeye çalışıyorum” şeklinde konuştu.
MA / Esra Solin Dal
