Kamuoyuna,

Kürt yazar ve araştırmacılardan Prof. Taner Akçam’a tepki…

‘’Prof. Dr. Taner Akçam’ın 20 Nisan 2021 tarihinde, Gazete Duvar’da Filiz Gazi ile yaptığı söyleşide birçoğumuzun katıldığı veya katılmadığı görüşler, belirlemeler yer almaktadır. Bu son derece olağandır. Ancak Akçam söyleşinin bir yerinde, ”19. yüzyıl feodal toplumunda örneğin Kürt bölgelerinde Kürt ağaları, evlenen Ermenilerin ilk gece hakkına sahiplerdi.” şeklinde genelleyici bir ifade kullanmaktadır.

Bugüne dek gerek Kürd toplumunda gerekse Ermeni toplumunda geçmişteki ilişkilerle ilgili olarak olumlu veya olumsuz, gerçek ya da gerçek dışı çok şey söylenmiştir. Ancak böyle bir şey duyulmuş ve yazılmış değildir. Taner Akçam, belgelerim var, bazı kaynaklarda geçmektedir dese de söylenenler bilimsellikten ve inandırıcılıktan uzak olduğu gibi, her iki halkın tarihsel ve toplumsal değerleriyle de bağdaşmamaktadır.

Kürd ve Ermeni toplumlarının geleneğinde iddia edildiği gibi bir durum söz konusu bile olamaz. Bu konularla ilgili yazılar yazan, kitaplar yayımlayan Taner Akçam’ın, böyle bir şey yazması, genelleme yaparak Kürt ve Ermeni toplumuna yakıştırması şaşırtıcı ve düşündürücüdür. İki halkın da uğradığı bunca haksızlık, mağduriyet varken; devasa sorunlar orta yerde duruyor iken, 'ilk gece hakkı' gibi absürd bir iddianın sansasyonel bir tarzla ortaya atılması anlaşılır bir durum değildir. Bu, her iki halka da hakarettir. Ayrıca Prof. Taner Akçam’ın üsttenci dilini ve bakışını reddediyoruz. Bu yaklaşım Türk resmi ideolojisinin sol tezahürüdür.

Prof. Taner Akçam'ın daha da ileri giderek öznel düşüncelerini bilimsel çalışmayla perdelemesi, bilimsel ve etik değerlere ne kadar ucuz yaklaştığının da göstergesidir. Akçam Kürdleri ve Ermenileri aşağılamanın yanı sıra etik ve bilimsel değerleri de çiğnemiştir. Prof. Taner Akçam söz konusu iddiası ile ilgili M.S. Lazarev tarafından yazılan ‘’Kürdistan ve Kürt Sorunu’’ isimli kitabı kaynak göstermiştir. Lazarev’in çalışmalarını Kürtçe’ye çeviren Kürt yazar Têmûrê Xelîl, Akçam’ın iddiasının uydurma ve asılsız olduğunu, bilimsellikten uzak bir biçimde bilinçli olarak çarpıtıldığını ifade etmiştir.

Bu yanlış ve temelsiz iddiadan dolayı Taner Akçam’ı kınıyor ve kendisini iki halktan da özür dilemeye davet ediyoruz.”

1. Abdulkadir KÜÇÜKBAYRAK - Avukat

2. Abdullah KAHRAMANER –Aktivist

3. Abdurrahman DEMİR - Gazeteci

4. Abdurrahman YALÇIN – Eğitimci

5. Abdurrahim GÖZEGİR - Gazeteci

6. Abit GÜRSES – Gazeteci

7. Adem AK - Avukat

8. Ahmet ACAR - Siyasetçi

9. Ahmet GEGEZ – Yazar

10. A.Hakim DAŞ – DGD Yönetici

11. Ahmet KANİ – Yazar

12. Ali BURAN – Yazar

13. Ali GÖKKAYA – Mühendis

14. Aydın HASAR – İş İnsanı

15. Aydın RONAK – Müzisyen

16. Ayşe CENGİZ - Diyetisyen

17. Azad SAĞNIÇ – Araştırmacı Yazar

18. Aliseven AKTAŞ – Aktivist Eğitimci

19. A. Ekber UĞUZ – Trafik Teknisyeni

20. A. Sidar KİSİN - Sosyal Danışman

21. Bakır İNANÇ – İş İnsanı

22. Bahoz ŞAVATA – Araştırmacı Yazar

23. Baran ZEYDANLIOĞLU – Araştırmacı Yazar

24. Battal BATTE - Muhesebeci

25. Barij Celâli - Gazeteci

26. Behram BİLGİN – Mühendis

27. Behzat BATTE – Mühendis

28. Bedran ACAR - PAK

29. Berzan KILIÇARSLAN - Müzisyen

30. Cahide Özkök KALYONCU - Aktivist

31. Celâl TEMEL – Araştırmacı Yazar

32. Ceng SAĞNIÇ – Siyaset Bilimci (ABD)

33. Cevher CENGİZ - Siyasetçi

34. Dr. Muhammet GÖZÜTOK - Felsefeci

35. Erdoğan AKTAŞ – Aktivist

36. Ertan İLDEN – Mühendis

37. Eser Karayel – Psikolog

38. Fahri KARAKOYUN - Avukat

39. Fahriye ADSAY – Çevirmen Yazar

40. Fatê ESKER – Eğitimci

41. Faysal FIRAT - Aktivist

42. Ferhat SAĞNIÇ – Nivîskar

43. Fethullah ELÇİ – Avukat

44. Ferzende BOZKUŞ- İş İnsanı

45. Fırat SÖZERİ - Yazar

46. Fuad KUMRUASLAN – Aktivist

47. Haluk YILDIZHAN – Esnaf

48. Hekim COŞKUN – Aktivist-Mali Müşavir

49. Hasan DOĞAN – Ticaret

50. Hüseyin ASLAN – Mühendis

51. Hüseyin ELÇİ - İlahiyatçı

52. Hüseyin TOPAL – Avukat

53. Hüseyin TURHALLI – Yazar

54. İbrahim ASLAN – Mühendis

55. İbrahim GÜÇLÜ - Avukat

56. İbrahim GÜRBÜZ – Yazar

57. İbrahim Halil BARAN – PAK-KURD

58. İbrahim MASOOD - Siyasetçi

59. İbrahim MUTLU – Mali Müşavir

60. İbrahim UEREYİL- Akademi (Almanya)

61. İhsan TAŞ – Yazar

62. İmam TAŞÇIER – Milletvekili

63. İrfan AMEDÎ - Teolog

64. İsmail BEŞİKÇİ – Sosyolog Yazar

65. İzzet BEKTAŞ – Mali Müşavir

66. İzzet ÇELEBİ – Aktivist

67. Kadir SATİK - Yayıncı

68. Kahraman OĞUZ - Sanatçı

69. Halil MİRKAN – İş İnsanı

70. Kamil SÜMBÜL - Mühendis

71. Kasım FIRAT –Şeyh Said Derneği

72. Kejê BÊMAL – Gazeteci

73. Kerem SERHEDİ – Araştırmacı Yazar

74. Kemal SÜPHANDAĞ - Yazar

75. Kenan Fani DOĞAN – Siyasetçi

76. Köroğlu KARAASLAN – Yayıncı

77. Leyla DENLİ – Haber Editörü

78. Mahmut Feyzi FIRAT – Aktivist

79. Mehmet Ali ERDOĞAN - Avukat

80. Mehmet ERMİŞ - PAK PM

81. Mesut BAŞTÜRK - Yazar

82. Mevlüt ŞENER – Avukat

83. Mucahit Özden HUN – Araştırmacı Yazar

84. Muhammed SALAR - Yazar

85. Muhsin TAŞAR – Avukat

86. Murat SATIK – Yayıncı (Le Monde Kürtçe)

87. Mustafa BALBAL – Yazar

88. Mustafa KONUK – Matbaacı

89. Mutlu CAN - Yazar

90. Mihemed Seid TEMEL - Yazar

91. Mihraç MUSTAFA – Gazeteci

92. Necdet GÜNDEM - Yazar

93. Nedim BARAN – Yayıncı

94. Nezir CİBO – Tarihçi Yazar

95. Nihat GÜLTEKİN - Yazar

96. Nihat KARADEMİR - Yazar

97. Nimetullah ATAL – Bitlis Akademi

98. Nizamettin ELÇİ – Şair Yazar

99. Nurullah TİMUR - PAK

100. Ömer ÖZMEN – Eğitimci

101. Ömer BARAN – Eğitimci

102. Ramazan BULUT – Aktivist

103. Ramazan KAHRAMANER – Futb.Teknik Direktör

104. Reşid DELİ - Aktivist

105. Roşan LEZGİN – Araştırmacı Yazar

106. Rozerin URUCU – Gazeteci (Paris)

107. Ruken Hatun TURHALLI – Gazeteci

108. Rûken YEŞİLBİNGÖL - Tercüman

109. Selahattin GÜVENÇ – Göç-Der

110. Seid VEROJ – Araştırmacı Yazar

111. Serhat YALÇIN - Öğretmen

112. Serbest Ferhan SİNDİ - Yazar

113. Serdem KAHRAMAN – Yayıncı

114. Sıddık Sami FEROĞLU - Aktivist

115. Sıdkı ZİLAN – Avukat

116. Suad HAYMATLOS – Yazar

117. Suphi ÖZGEN – HEZ-KURD

118. Sibel KORKMAZ - Çevirmen

119. Şahin AYAZ – Yazar

120. Şakir EPÖZDEMİR - Yazar

121. Şeyhmus TURŞUK – Doktor

122. Şeyhmus AĞIRMAN - Mühendis

123. Şükrü KAHRAMAN - Eğitimci

124. Têmûrê Xelîl – Çevirmen Yazar

125. Veysi AKKUŞ - Eğitimci

126. Yaşar KARADOĞAN - Yazar

127. Yekta UZUNOĞLU – Doktor (Çek Cum)

128. Yusuf Ziya DÖĞER – Sosyolog Yazar

129. Yüksel AVŞAR - Aktivist

130. Xalid SADİNİ – Yazar

131. Zerya DİLSOZ – Teolog

132. Qahir BATEYİ – Yayıncı Yazar

Berteka Rewşenbîrên Kurd ji bo Prof. Taner Akçam

‘’Di hevpeyvîna Prof. Dr. Taner Akçam ku di 20ê Nîsanê de, di Gazete Duvarê de bi Filiz Gazi re kiriye, nerîn û kifşkirinên ku gelek ji me tevlî wan nabin cih digre. Ev gelekî asayî ye. Lêbelê, Akçam di cihekî hevpeyvînê de gotinek bi awayekî gelemperî bi kar aniye û gotiye, ‘‘Di sedsala19an de di civaka feodal de, mînak li heremên Kurdan, şeva ewilî ya Ermenên dizewicîn, mafê axayên Kurdan bû.’’

Heta îro jî, him di civaka Kurdan de him jî di civaka Ermenan de, di derbarê têkiliyên borî de gelek tiştên erênî yan neyînî, rast an nerast hatine gotin. Lêbelê, tiştekî wiha ne hatiye nivîsîn, ne jî hatiye bihîstin. Her çiqas Taner Akçam dibêje, delîlên min hene, di hin çavkaniyan de derbas dibe jî, tiştên tên gotin ji zanistiyê û ji bawerdêriyê dûr e, herwiha li dîrok û nirxên her du civaka jî li hev nayên.

Di kevneşopiya civakên Kurd û Ermenan de, rewşeke weke tê îdiakirin dûrî aqilan e, ne mimkin e.

Taner Akçamê ku di derbarê van mijaran de dinivîsîne û pirtûkan diweşîne, dema di nivîsekê de bi awayekî gelemperî civaka Kurd û Ermenan hêjayî vê îdiaya nebaş dibîne, fikarê çêdike.

Tevî hebûna ewqas bêmafî û stembariya her du gelan û pirsgirêkên pir mezin ku hîn nehatine çareserkirin, dema îdiayek beradayî weke ‘mafê şeva ewilî’ bi awayekî sosret tê derpêşkirin, ecêb e. Ev li hemberî her du gelan, bêrûmetî ye.

Herwiha em ziman û nêrîna Prof. Taner Akçam a serxwegir napejirînin. Ev nerîn, diyarbûna çep a îdeolojiya fermî ya Tirk e.

Prof. Taner Akçam, hinekî din lê zêde dike û bi xebatek zanistî, ramanên xwe yên li gor nerîna takekesî, vedişêre. Ev jî nîşaneya ku çiqasî bi sivikayî nêzî nirxên etîk dibe ye. Akçam, tevî ku Kurd û Ermenan biçûk dixe, nirxên etîk û zanistî jî binpê dike.

Prof. Taner Akçam, li ser îdiaya xwe pirtûka bi navê ‘‘Kurdistan û Pirsgirêka Kurd’’ ya ji aliyê M.S. Lazarev hatiye nivîsandin weke çavkanî nîşan dide. Nivîskarê Kurd Têmûrê Xelîl ku xebatên Lazarev werdigerîne Kurdî, dibêje îdia derew e û bêbinî ye, herwiha ji zanistiyê dûr e û bimebest hatiye berevajîkirin.

Em ji bo vê îdiaya derew û bêbinî, Taner Akçam şermezar dikin û bang lê dikin, da ku lêborînê ji her du gelan bixwaze.’’

1. Abdulkadir KÜÇÜKBAYRAK - Parezêr

2. Abdullah KAHRAMANER –Aktivist

3. Abdurrahman DEMİR - Rojnemewan

4. Abdurrahman YALÇIN – Perwedekar

5. Abdurrahim GÖZEGİR - Rojnemewan

6. Abit GÜRSES – Rojnemewan

7. Adem AK - Parezêr

8. Ahmet ACAR - Siyasetmedar

9. Ahmet GEGEZ – Nivîskar

10. A.Hakim DAŞ – DGD

11. Ahmet KANİ – Nivîskar

12. Ali BURAN – Nivîskar

13. Ali GÖKKAYA – Endezyar

14. Aydın HASAR – Malnîş

15. Aydın RONAK – Müzisyen

16. Ayşe CENGİZ - Diyetisyen

17. Azad SAĞNIÇ – Lêkolîner-Nivîskar

18. Aliseven AKTAŞ – Aktivist Eğitimci

19. A. Ekber UĞUZ – Teknisyen

20. A. Sidar KİSİN - Peşniyarvan

21. Bakır İNANÇ – Malnîş

22. Bahoz ŞAVATA – Lêkolîner-Nivîskar

23. Baran ZEYDANLIOĞLU – Lêkolîner-Nivîskar

24. Battal BATTE - Muhesebeci

25. Barij Celâli - Rojnemewan

26. Behram BİLGİN – Endezyar

27. Behzat BATTE – Endezyar

28. Bedran ACAR - PAK

29. Berzan KILIÇARSLAN - Müzisyen

30. Cahide Özkök KALYONCU - Aktivist

31. Celâl TEMEL – Lêkolîner-Nivîskar

32. Ceng SAĞNIÇ – Siyasetmedarê Zanistî (ABD)

33. Cevher CENGİZ - Siyasetmedar

34. Dr. Muhammet GÖZÜTOK - Felsefevan

35. Erdoğan AKTAŞ – Aktivist

36. Ertan İLDEN – Endezyar

37. Eser Karayel – Psikolog

38. Fahri KARAKOYUN - Parezêr

39. Fahriye ADSAY – Wergêrwan-Nivîskar

40. Fatê ESKER – Perwedekar

41. Faysal FIRAT - Aktivist

42. Ferhat SAĞNIÇ – Nivîskar

43. Fethullah ELÇİ – Parezêr

44. Ferzende BOZKUŞ- Malnîş

45. Fırat SÖZERİ - Nivîskar

46. Fuad KUMRUASLAN – Aktivist

47. Haluk YILDIZHAN – Karsaz

48. Hekim COŞKUN – Aktivist-Mali Müşavir

49. Hasan DOĞAN – Malnîş

50. Hüseyin ASLAN – Endezyar

51. Hüseyin ELÇİ - İlahiyatçı

52. Hüseyin TOPAL – Parezêr

53. Hüseyin TURHALLI – Nivîskar

54. İbrahim ASLAN – Endezyar

55. İbrahim GÜÇLÜ - Parezêr

56. İbrahim GÜRBÜZ – Nivîskar

57. İbrahim Halil BARAN – PAK-KURD

58. İbrahim MASOOD - Siyasetmedar

59. İbrahim MUTLU – Şewirmend

60. İbrahim UEREYİL- Akademi (Almanya)

61. İhsan TAŞ – Nivîskar

62. İmam TAŞÇIER – Parlamenter

63. İrfan AMEDÎ - Teolog

64. İsmail BEŞİKÇİ – Nivîskar-Sosyolog

65. İzzet BEKTAŞ – Şewirmend

66. İzzet ÇELEBİ – Aktivist

67. Kadir SATİK - Weşanger (Le Monde Kurdî)

68. Kahraman OĞUZ - Hunermend

69. Halil MİRKAN – Malnîş

70. Kamil SÜMBÜL - Endezyar

71. Kasım FIRAT – Ş Serekê Derneka Şeyh Seid

72. Kejê BÊMAL – Rojnemewan

73. Kerem SERHEDİ – Lêkolîner-Nivîskar

74. Kemal SÜPHANDAĞ - Nivîskar

75. Kenan Fani DOĞAN – Siyasetmedar

76. Köroğlu KARAASLAN – Weşanger

77. Leyla DENLİ – Editörê Nuçeya

78. Mahmut Feyzi FIRAT – Aktivist

79. Mehmet Ali ERDOĞAN - Parezêr

80. Mehmet ERMİŞ - PAK PM

81. Mesut BAŞTÜRK - Nivîskar

82. Mevlüt ŞENER – Parezêr

83. Mucahit Özden HUN – Lêkolîner-Nivîskar

84. Muhammed SALAR - Nivîskar

85. Muhsin TAŞAR – Parezêr

86. Murat SATIK – Weşanger (Le Monde Kurdî)

87. Mustafa BALBAL – Nivîskar

88. Mustafa KONUK – Weşanger

89. Mutlu CAN - Nivîskar

90. Mihemed Seid TEMEL - Nivîskar

91. Mihraç MUSTAFA – Rojnemewan

92. Necdet GÜNDEM - Nivîskar

93. Nedim BARAN – Weşanger

94. Nezir CİBO – Nivîskar

95. Nihat GÜLTEKİN - Nivîskar

96. Nihat KARADEMİR - Nivîskar

97. Nimetullah ATAL – Akademiya Bedlîsê

98. Nizamettin ELÇİ – Helbestvan Nivîskar

99. Nurullah TİMUR - PAK

100. Ömer ÖZMEN – Perwedekar

101. Ömer BARAN – Perwedekar

102. Ramazan BULUT – Aktivist

103. Ramazan KAHRAMANER – Futb.Teknik Direktör

104. Reşid DELİ - Aktivist

105. Roşan LEZGİN – Lêkolîner-Nivîskar

106. Rozerin URUCU – Rojnemewan (Paris)

107. Ruken Hatun TURHALLI – Rojnemewan

108. Rûken YEŞİLBİNGÖL - Wergêrwan

109. Selahattin GÜVENÇ – Serokê Göç-Der

110. Seid VEROJ – Lêkolîner-Nivîskar

111. Serhat YALÇIN - Perwedekar

112. Serbest Ferhan SİNDİ - Nivîskar

113. Serdem KAHRAMAN – Weşanger

114. Sıddık Sami FEROĞLU - Aktivist

115. Sıdkı ZİLAN – Parezêr

116. Suad HAYMATLOS – Nivîskar

117. Suphi ÖZGEN – HEZ-KURD

118. Sibel KORKMAZ - Wergêrwan

119. Şahin AYAZ – Nivîskar

120. Şakir EPÖZDEMİR - Nivîskar

121. Şeyhmus TURŞUK – Doktor

122. Şeyhmus AĞIRMAN - Endezyar

123. Şükrü KAHRAMAN - Perwedekar

124. Têmûrê Xelîl – Wergêrwan-Nivîskar

125. Veysi AKKUŞ - Perwedekar

126. Yaşar KARADOĞAN - Nivîskar

127. Yekta UZUNOĞLU – Doktor (Çekya)

128. Yusuf Ziya DÖĞER – Nivîskar-Sosyolog

129. Yüksel AVŞAR - Aktivist

130. Xalid SADİNİ – Nivîskar

131. Zerya DİLSOZ – Teolog

132. Qahir BATEYİ – Wergêrwan-Nivîskar

TO THE PUBLIC

Response from Kurdish Intellectuals to Prof. Taner Akçam

''In the interview of historian Prof. Dr. Taner Akçam with Filiz Gazi on April 20, 2021, there are opinions and determinations that many of us agree or disagree with. This is extremely common. However, Akçam uses a generalizing expression as, "In the feudal society of the 19th century, for example, in the Kurdish regions, the Kurdish aghas had the right of the first night of the married Armenians".

Much has been said, whether positive or negative, true or untrue, about past relations in both the Kurdish community and the Armenian community. However, such a thing has not been heard and written. Even though Taner Akçam says "I have documents, they are mentioned in some sources", what is said is far from scientific and unconvincing, as well as incompatible with the historical and social values of both peoples.

There is no such thing as claimed in the tradition of the Kurdish and Armenian societies.

It is surprising and thought-provoking that Taner Akçam, who writes and publishes on these issues, wrote such a thing and made generalizations to the Kurdish and Armenian society.

While there is so much injustice and grievance suffered by both peoples; While gigantic problems remain in the middle, it is not understandable that an absurd claim such as "the right of the first night" is put forward in a sensational style. This is an affront to both people.

We also reject Professor Taner Akçam's condescending language and gaze. This approach is the left manifestation of Turkish official ideology.

The fact that Prof. Taner Akçam goes further and disguises his subjective thoughts with scientific work is an indication of how cheap he approaches scientific and ethical values. Akçam, in addition to humiliating the Kurds and Armenians, he also violated ethical and scientific values.

Prof Taner Akçam cited the book "Kurdistan and the Kurdish Question" written by M S Lazarev as source regarding his allegation. Kurdish writer Têmûrê Xelîl, who translated Lazarev's works into Kurdish, stated that Akçam's claim was fabricated and unfounded and that it was deliberately distorted far from being scientific.

We condemn Taner Akçam for this false and baseless allegation and invite him to apologize to both peoples.

Editör: Haber Merkezi