Ji bo zarokan 366 xewnên bi kurdî

Pirtûka "Serê Şevê Çîrokek" ku ji aliyê nivîskar Selîm Temo ve hat amadekirin ji Weşanên Darayê derçû. Di vê pirtûka navbirî de xebroşkên gelek enteweyan cih digirin û pirtûk ji 366 xebroşkan pêk tê.

Temo, ji bo "Serê Şevê Çîrokek" diyar kir ku di dema amadekirina pirtûkê de wan xebroşkên di pirtûkê de di çarçoveyeke pedagojîk de nirxandiye û xwestine wêneyên di pirtûkê de cih bigirin xwedî atmosfereke kurdî bin û got: "Bi vî awayî me 366 xewnên bi kurdî berpêşî zarokên xwe yên di nav çerxa asîmlasyonê de ne kir."

Temo, destnîşan kir ku tenê ne zarok, dê û bav jî bi asîmlasiyonê re rû bi rû dimînin û got: "Loma li ber serê zarokan hebûna pirtûka Ser Şevê Çîrokek hem girîng e hem jî watedar e. Li ber wî seriyê ku dibistan û TV'î nikarin xwe bigihîninê wê dê-bav û zarok bi tenê bin û wê ev pirtûk wan ber zimanê wan ve bibe. Kî çi dizane belkî dê û bavên xeberoşkên bi kurdî ji zarokên xwe re bixwînin jî bi kurdî xewnan bibînin. Ev pirtûk ji bo zarokan xewnên bi kurdî wehd dike. Xewna azadiyê jî li benda kêlîka xwe ye."

Her wiha Temo, ji bo eleqeya ji bo pirtûkê jî got: "Jixwe ev çend meh e der çûye. Eleqeya zarokan a ji bo wê baş e. Li ser medyaya civakiyî hin kes parve dikin ku pirtûkê diyarî malbatên zarokên wan çêdibin dikin. Ji xeynî vê tişta zêde pê kêfxweş bûm jî li Rojava eleqeyeke zêde ji bo pirtûkê heye. Ev eleqe jî dike ku em di çapa nû de bêtir baldar tev bigerin. Nexasim jî rexne ji bo zimanê xebroşkan tên kirin."

Yazar Selim Temo’nun çocuklar için hazırladığı Serê Şevê Çîrokek (Her Geceye Bir Masal) adlı kitabı Dara Yayınlarından çıktı. Farklı ulusların masallarının yer aldığı kitap, 366 masaldan oluşuyor. Dili sade olan kitapta, masal kahramanlarının renkli çizimleri yer alıyor. Kitabı asimilasyon kıskacında olan çocukların anadilleriyle buluşması için hazırladığını söyleyen Temo, çocukların uyumadan önce anadilleriyle bir masalın rüyalarını Kürtçe görmelerini umut ettiğini söyledi.

Kitabın hazırlık aşamasını anlatan Temo, “Serê Şevê Çîrokek kafamda 2005 yılında şekillendi aslında. Bugünkü gibi o zaman da okuldan sokağa, TV’den tabelalara kadar her şey Türkçeydi ve çocukların anadilleriyle ilişki kurmaları çok güçtü. Çocukları bu asimilasyondan şimdilik Kürtçe rüyalarla koruyabileceğimizi düşündüm. Bu, çocukların uyumadan önce Kürtçe bir masal okumaları ya da dinlemeleriyle gerçekleşebilirdi. Okudukları ya da dinledikleri Kürtçe masal rüyalarına sızacak, hayallerini süsleyecek, gözlerinde ışıyacaktı. Kitabı şöyle planladım: Bir gece bir Kürt masalı olacak, öbür gece bir dünya masalı. Bu şekilde Vietnam’dan Sibirya’ya, Eski Mısır’dan Kızılderili masallarına kadarki dünya masallarını İngilizce veya Türkçeden çevirip Kürt masallarının yanına ekledim. Kurmancî lehçesiyle hazırladığım bu çalışma 12 kitap, yani her aya bir kitap şeklinde çıkacaktı. Her kitapta bir Kürtçe çocuk şiiri, bir dünya masal klasiği, bir Kirmanckî-Zazakî masal, bir Kürt destanı ve Kürt dili ve kültürüne emeği geçmiş bir ismin tanıtımı olacaktı” dedi.

Kitabın baskı aşamasında yaşadıkları zorluklar ve engellerin kitabın yayınlanmasını geciktirdiğini söyleyen Temo, şöyle devam etti: “2006 yılında Sur Belediyesi bu kitapları basma ve ücretsiz dağıtma kararı aldı. Ancak açılan davalar, görevden almalar ve baskılar nedeniyle 6’ncı kitapta kaldık. Kitaplar ancak 2010 yılında tam dizi olarak basılabildi. 2013 yılında Duhok’ta bir yayınevi Behdînan Kurmancîsi ve iki alfabeyle yayımlamak istedi, ama gerçekleşmedi. 2018’de bu kez bütün kitapları tek kitap olarak yayımlama düşüncesi gelişince, Cumhur Ölmez editörlüğünde masalları gözden geçirdik. Kirmanckî masalları, bu lehçeyi iyi bilen birinin aynı kaygılar ve aynı formatla bir kitap yapmasını umarak çıkardık. Çeviri ya da derlemelerden aldığımız masalları pedagojik bir bakışla yeniden değerlendirdik. Resimlerde de Kürdî bir hava olmasını esas aldık. Bu şekilde asimilasyon çarkı içindeki çocuklarımıza 366 Kürtçe rüya sunmuş olduk” şeklinde konuştu.

Sadece çocuklar değil, anne babaların da yoğun bir asimilasyon baskısı altında olduklarına vurgu yapan Temo, şunları söyledi: “Bu yüzden çocukların başucunda bir Serê Şevê Çîrokek kitabı olması çok önemli ve anlamlı. Okulun ve TV’nin ulaşamadığı o başucunda ebeveynler ve çocuklar yalnız olacak ve bu kitap onları kendi dillerinin içine götürecek. Kim bilir, belki çocuklarına Kürtçe masal okuyan anne babalar da Kürtçe rüya görecekler. Kitap çocuklara Kürtçe rüya görmeyi vaat ediyor. Özgürlük rüyası ise gerçekleşeceği anı bekliyor.”

Kitaba olan ilgiden memnun olduğunu söyleyen Temo, “Kitap çıkalı birkaç ay oldu. Çocukların ilgisi çok iyi. Sosyal medyada bebeği olan ailelere hediye olarak bu kitabı götüren paylaşımlar yapılıyor. Bunlar gibi beni mutlu eden bir diğer şey ise kitabın Rojava’da çok ilgi görmesi. Bu ilgi, yeni baskıda kitaba daha dikkatle eğilmemiz gerektiğini hissettiriyor. Özellikle çeviri masalların diliyle ilgili eleştiriler var” şeklinde konuştu.