ÖTEKİLERİN GÜNDEMİ: TEV-DEM Yürütme Kurulu Üyesi Aldar Xelîl: Kürt ve bölge halklarının tarihinin tamamında ilk kez bu derece ilişkiler gerçekleşiyor.



Demokratik Toplum Hareketi (TEV-DEM) Yürütme Kurulu Üyesi Aldar Xelîl, "Rojava’daki en güzel bölgemiz olan Afrîn işgal edilmiş. Halen direniş, mücadele ve savaşımız son bulmuş değil. Afrîn özgürleştirilecektir. Ancak bu sonuca ulaşmak biraz zaman ve sabır istiyor. Özgürleştirmek için zaten her tarafta mücadele devam ediyor" dedi.

TEV-DEM Yürütme Kurulu Üyesi Aldar Xelîl, 2019 yılında Suriye’nin kuzeydoğusunda yaşanan askeri, siyasi, diplomatik ve toplumsal gelişmeler ile ilişkin ANF’ye değerlendirmelerde bulundu.

Türkiye'nin bölgedeki varlığının hala devam ettiğine dikkat çeken Xelil, "Türkiye'nin bize dönük saldırıları olduğu zaman çevremizdeki ve yabancı toplumlar, insan hakları, barış ve özgürlük savunucularının tamamı devrimimizin yanında durdu ve işgal saldırılarına karşı tutum gösterdiler. Bunlar kendiliğinden olmadı. Eğer daha öncesinde çalışma yürütülmeseydi, daha öncesinde bizim gerçekliğimizi anlamamış olsalardı bizim yanımızda tutumlarını göstermezlerdi. Aynı şekilde sistemin resmi ilişkilerin etkisi de var. Yani devletlerle olan ilişkiler görmezden gelinemez" diye konuştu.

Aldar Xelîl ile yapılan söyleşi şöyle:

- Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Güçleri olarak 2019 yılına nasıl bir analiz ve programla girdiniz. Bu programınızı ne kadar uyguladınız? Planlama ve hedeflerinizde aksamalar varsa bunun nedenleri nelerdir?

2019 yılı tüm Kürdistan ile Suriye’de demokratik mücadele için önemli bir yıldı. Bu yılda özellikle Türkiye olmak üzere işgalci güçlerin Rojava ile Kuzey ve Doğu Suriye’de elde edilen kazanımları nasıl yok etmek istediği ve nasıl saldıracağı belli oldu. Aynı şekilde elde edilen kazanımların korunması, bu kazanımların ve demokratik devrimimizin gerçekliğini uluslararası kamuoyuna tanıtılması için çok önemli bir süreçti. Bir taraftan da bu kazanımların korunarak Suriye’deki sorunların çözümü için bir örnek olmasıydı. Şüphesiz ki, gerçekleşen olayların hepsi birbirine bağlıdır.

2019’da yaşanan olumlu ya da olumsuz gelişmelerin tamamı 2018 yılında yürütülen çalışmalara bağlıydı. Yani 2018’de IŞİD'e karşı yürütülen mücadelelerin sonucu 2019 yılında ortaya çıkıyordu. 2018’de Türkiye tarafından Suriye’de işgal edilen (Bab, Cerablus ve Afrîn) bölgelerin sonuçları 2019 yılında adım adım görüldü. Aynı şekilde Türkiye'nin harekat alanını genişletme hedeflerinin önünün alınması için mücadeleler ve çalışmalar yürütüldü.

'2019 YILINDA EŞSİZ DİRENİŞLER YAŞANDI'

Diğer taraftan toplumsal ve örgütsel olarak da bütün toplumun örgütlenmesi ve demokratik zihniyet seviyesinin geliştirilmesi amacıyla çalışmalar yürütüldü. Yani 2019 yılı demokratik mücadele, direniş ve büyük sonuçların olduğu bir yıldı. Bahoz’da nasıl IŞİD’in bitirildiği ilan edildiyse aynı şekilde işgalin önünün alınması için de çalışmalar yapıldı. 2019 yılı dünya toplumu temsilcileri ile bütün demokratik güçlerle diplomasi faaliyetlerinin yürütülmesi ile Kuzey ve Doğu Suriye’nin tamamına yayılan Rojava Devrimi’nin gerçekliğinin dünyaya tanıtılması için önemli bir yıldı.

2019 yılının dolu programlarla geçtiğini söyleyebiliriz. Çok önemli gelişme ve olaylar yaşandı. Ortak bir değerlendirme yapmak için olayları tek tek ele almalıyız. İşgalciler 2019 yılının sonunda özgürleştirilen ve demokratik sistemin oluştuğu tüm bölgeleri işgal etmek istediler. Bölgemize dönük yoğun saldırılar oldu. Saldırılara karşı askeri, toplumsal, siyasi ve örgütsel açıdan eşsiz direnişler sergilendi. Bu direnişlerle işgalciler ile yandaş güçlerin planları ve saldırıları kırıldı. İstekleri, planladıkları gibi gitmedi. Yani diyebiliriz ki, 2019 yılında yaşanan gelişmeler ve olaylar önceki yıla bağlıdır. İçerisinde bulunan süreç halen sonlanmamış ve 2020 yılında da devam edecektir.

- Kuzey ve Doğu Suriye demokratik güçleri 2019 yılında Arap ülkeleri, Avrupa, Amerika, Rusya vb. ülkelerle birçok diplomatik görüşme geliştirdi. Bu görüşmeleri nasıl değerlendiriyorsunuz? Bu görüşmelerde size verilen sözler oldu mu? Bunlar ne kadar yerine getirildi?

Kürt ve bölge halklarının (devletle ve sistemle ilişkisi olmayanlar dışında) tarihinin tamamında ilk kez bu derece ilişkiler (diplomasi trafiği) gerçekleşiyor. Yani devrim sürecinde toplumun temsilciliğini yapan sistemde bir seviyeye kadar çıkabildi. Uluslararası toplumda bu derece rol sahibi ve etki sahibi olma daha önce tarihte hiç görülmedi. Tarihte ilk kez burada yapıldı. 2019 yılının kimliği belirleyiciydi.

Örneğin Türkiye;'nin bize dönük saldırıları olduğu zaman çevremizdeki ve yabancı toplumlar, insan hakları, barış ve özgürlük savunucularının tamamı devrimimizin yanında durdu ve işgal saldırılarına karşı tutum gösterdiler. Bunlar kendiliğinden olmadı. Eğer daha öncesinde çalışma yürütülmeseydi, daha öncesinde bizim gerçekliğimizi anlamamış olsalardı bizim yanımızda tutumlarını göstermezlerdi.

Aynı şekilde sistemin resmi ilişkilerin etkisi de var. Yani devletlerle olan ilişkiler görmezden gelinemez. Bu devletler (güçlü etkiye sahip devletler) uluslararası kararların içerisinde başlıca yer alıyorlar. Bu devletlerle de görüşmeler gerçekleşti. Ne kadar da sistemin işgalcilere ve dünyaya göre olmasa da bazı gerçeklikler gösterilmişti. Bölgenin tamamında etkili olan hegemonik devletlerde devrimimizin temsilcileriyle görüşme ve ilişki geliştirmek zorunda kaldı. Hatta halkların haklarına karşı olan karar merkezleri de bu ilişkilerin geliştirilmesi için birçok kez karar vermek zorunda kaldı.



'BÖLGEDE ETKİLİ OLAN ÜLKERLERİN ÇOĞU İLE GÖRÜŞMELER YAPILDI'

Bölge halklarının ve demokratik devrimimizin temsilcilerinin bu merkezlere gidip görüşlerini ve isteklerini dile getirmesi sağlandı. Bunlar hepsi bu ilişkilerinin geliştirilmesinin sonucuydu. Bu ilişkilerde belirleyici olan biz hiçbir zaman diğer tarafın hesabı doğrultusunda bir taraf ile alıp-vermedik. Ya da bir tarafa karşılık diğer tarafla görüşmedik. Her zaman üçüncü hat korundu. Herkesle ilişki geliştirildi.

Herkes ile var olan gerçekler ve kendi halkımızın çıkarları doğrultusunda birçok şekilde görüşme gerçekleştirildi. Yani hiçbir zaman bir tarafa ‘seninle alıp-vermeyiz’ demedik. Çünkü ne olursa olsun ilişkiler geliştiği zaman fayda alınabileceğini gördük. En azından insan gerçekliğini onlara söyleyebilir. En azından devrimimizin görüşlerini onlara ulaşması gereken görüşleri onlarla paylaşabilir. Aynı şekilde bize karşı yapılan doğruyu yansıtmayan yanlış görüşleri onlara anlatabildik. İlişki geliştirmek onlarla taraf olmak anlamına gelmiyor.

Aksine o güçlerle ilişki oluşturup gerçekliğini onlara söylemen ve onların yanında olanlarda faydalanıp devrimin hizmetine sokman için fırsat anlamına geliyor. Arap ülkelerinin çoğuyla, bölgede etkili olan ülkelerin çoğuyla görüşmeler gerçekleştirildi. Batılı ve Avrupa ülkelerinin çoğuyla ve Ruslar ile ilişki geliştirildi. Amerika ile de görüşmeler devam ettirildi. Bu konuda gözle görülebilir gelişmeler var. Bu da devrimimizin bir aşamadan başka bir aşamaya geçmesine olanak sağladı.

- 2019 yılına girerken Afrîn işgal altındaydı. 2019 yılında Afrîn’deki genel durum ve direniş nasıl oldu?

Mücadele ve çalışmalarımız devam ediyor. Suriye’nin tamamında durum devam ediyor. Ortadoğu’nun tamamında da genel bir kriz ortamı var. Suriye toprağı üzerinde 3. Dünya Savaşı yürütülüyor. Onun için bu savaş içerisindeki tüm hamlelerde bazen ilerleme de yaşanıyor. İnsan bazen darbe de yiyebiliyor. Zaman zaman düşman da ilerleme sağlayabiliyor. Ancak bu her şeyin bittiği anlamına gelmiyor. Nasıl birçok kazanım ve başarı elde ettiysek, birçok bölgeyi özgürleştirdiysek, birçok adım attıysak düşman güçler de zaman zaman ilerleme kaydedebiliyor.

Bu hamlelerin biri de bazı güçler arasında yapılanlarla Afrîn işgal edildi. 58 günlük tarihi bir direniş sergilenmesine (1500 kişi şehit düştü, 1500’den fazla kişi yaralandı) rağmen ellerinde bulunan geliştirilmiş teknik ve bazı farklı durumlar sonucunda bu işgal gerçekleşti. Afrîn halkımız 2019 yılında eşsiz bir direniş sergiledi. Afrîn halkı şu ana kadar da Afrîn’den uzaklaşmamış, tüm uluslararası kamuoyuna ‘Bakın kendi kentimin dışındayım, kentim işgal edilmiş ve ben bu işgali kabul etmiyorum’ demek için Afrîn sınırında çadırlarda yaşıyorlar.

Halkın bu tutumu Afrîn varlığının tüm dünya gündeminde devam etmesini sağlıyor. Aynı şekilde Afrîn’in erkek ve kadınlarından oluşan Afrîn Kurtuluş Güçleri’nin (HRE) direnişi şu ana kadar da durmamış ve devam ediyor. Günlük olarak askeri eylemler düzenleniyor. Bütün diplomatik görüşmelerde başlıca konu Afrîn’di. Herkese demografik değişime maruz kalan Afrîn’in özgürleştirilmesi gerektiği belirtildi. Bunlar başlıca konulardır. Ortadoğu ve Suriye’de yaşanan savaşın devam etmesinde dolayı Afrîn’in özgürleştirilmesi biraz gecikti. Türkiye, Rusya ve uluslararası güçlerin Suriye’deki konumu hepsi birer faktördür.

Suriye rejiminin durumu da bir faktördür. Hatta onlara yardım eden silahlı çete grupları da bir faktördür. Biz bunlar içerisinde özgürleştirme mücadeleleri yürütüyoruz. Bize dönük yoğun saldırılar durmamış. Bu kadar kurtuluş güçlerinin etkilenmesine neden oluyor. Sürekli saldırı altında olursan bir plan yapman biraz zahmet oluyor. Rojava’daki en güzel bölgemiz olan Afrîn işgal edilmiş. Halen direniş, mücadele ve savaşımız son bulmuş değil. Afrîn özgürleştirilecektir. Ancak bu sonuca ulaşmak biraz zaman ve sabır istiyor. Özgürleştirmek için zaten her tarafta mücadele devam ediyor. Düşmanda bunların gerçekleşmemesi için o da kendine savaşa soktu. Afrîn’in işgalinin ardından yönetimimize dönük diplomatik, siyasi, askeri, basın ve özel savaş saldırılarla bu özgürleştirmenin olmasını engellemek istediler. Halkımızın gücü, ısrarı ve güçlü iradesi sonucu özgür bir Afrîn’i göreceğimize inanıyorum.

- 2019 yılında Kürtleri, bölge halklarını ve hatta dünya halklarını etkileyen en temel gündem Resulayn ve Tel Abyad'ın Türkiye işgaline açılması oldu. Oysaki ABD aracılığıyla QSD-Türkiye arasında ‘Sınır güvenliği mekanizması’ anlaşması yapıldığı belirtilmişti. Buna rağmen ABD’nin güçlerini çekerek Resulayn ve Tel Abyad'ı Türkiye'nin işgaline açmasını nasıl değerlendiriyorsunuz? ABD, NATO ve BM’nin işgale karşı tavırsızlığını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Türkiye'nin ya da Erdoğan'ın bölgemize dönük saldırılarına yol vermemek (saldırı bahanelerinin oluşmaması) için her türlü çabayı (diplomatik, siyasi vb.) gösterdik. Bu bizim için ağır ve zordu. Halkımızın ve bölgemizin savaş içerisine girmemesi için James Jeffrey’in geliştirdiği inisiyatifi kabul ettik. ABD-Türkiye ve şüphesiz bizim de arasında bulunduğu bir ‘Güvenli bölge’ konusunda anlaşma yapılmasına izin verdik. Bu temelde bir ‘Güvenli bölgenin’ oluşturulması kabul edildi. Bu ‘Güvenli bölge’ içerisinde QSD güçlerinin sınırdan uzaklaşması, ağır silahları bölgeden çıkartması, savaş için hazırlanan mevzi ve tünellerin yıkılması ile ABD-Türkiye güçlerinin bölgede devriye atması gibi Türklerin istediği birçok şey yönetimimizce kabul edildi.

Yönetimimiz ‘Her ne kadar ağır ve zahmetli de olsa biz bunları kabul edelim ki en azında saldırı olmasın ve bölgemiz savaşa girmesin’ diye düşündü. Ancak sen ne kadar adım da atsan taviz de versen Erdoğan saldırma kararını vermişti. Bu bahaneyi görmesi yeni bir şey çıkarırdı. Erdoğan işgal planlarıyla Osmanlı dönemini geri getireceğini söylüyor. Yeni bir Osmanlı'yı kuracağını söylüyor. Tüm anlaşmalara ve James Jeffrey’in 'Tamam, okey ve anlaştık’ demesine rağmen Erdoğan kendini hazır gördüğü zaman saldırısını başlattı. Hemen anlaşmayı bir tarafa bırakarak ‘Saldıracağım’ dedi. Çünkü ‘Kendi çıkarlarım öyle istiyor’ dedi. Yani Erdoğan, anlaşmayı çiğnedi ve saldırdı. Bu bir taraftan bizim savaşı değil de barışı ve özgürlüğü istediğimizi ispat ediyor.

Hiçbir zaman biriyle savaşa girmek istemiyoruz. Sadece demokratik sistemimizi ve halk kardeşliğini istiyoruz. Kendimizi ve halkımızı korumak istiyoruz. Hiçbir zaman kimseyi tehdit etmedik. Bunun ispatı da ‘Güvenli bölge’ için istenen her şeyi kabul etmiştik. Bu ciddi bir konudur. James Jefrrey ‘tamam’ dedi ancak sonradan göründü ki tamam değil. Elimizde net bilgiler bulunmuyor ki ‘James Jeffrey acaba Erdoğan’ın bu saldırıları yapacağını biliyor muydu, beraber ortak bir plan içerisindeydi yoksa Erdoğan onu da mı kandırdı. Ona tamam dedi ama kendi bildiğini yaptı’ doğrulayabilelim. Bu ancak farklı-farklı araştırmalar sonucu öğrenilir.

'İLK DEFA NATO TÜRKİYE'NİN YANINDA DURMADI'

Biz o süreçte üzerimize düşen tüm görevleri yerine getirdik. Erdoğan ve Türkiye'nin barışı istemediği savaş ve işgal istediği açıkça ispat edildi. Tüm dünya kamuoyu bunu gördü. Bu da dünya toplumunun gerçekliği görüp bizim yanımızda durmasını sağladı. Bizim yanımızda olumlu tutumlar gerçekleşti. Herkes ‘Bölge yönetimi güvenli bölgeyi kabul etti. Niçin saldırıyorsun. Senin istemediğin şeyleri yapmadılar. Sen saldırdın” dedi. Bu hukuki ve gerçek anlamda haksız olan tarafın o olduğunu ispat etti.

Bunun dışından görülmesi gereken farklı bir gerçek de, saldırılar başladığı zaman ilk kez bu kadar gücün bizim yanımızda durduğu görüldü. Örneğin Erdoğan, NATO üyesidir ve yıllardır Kürtlere karşı savaşıyor. 1984’den bu yana Kuzey Kürdistan’da silahlı savaş yürütüyor. NATO her zaman Erdoğan’ın Kürdistan Devrimi’ne karşı savaşına yardım ediyordu. Çünkü Erdoğan ya da Türkiye, NATO üyesidir. NATO’ya üye olan her devletin tehlikeli bir durumda birbirinin yanında olması anlaşmalarında vardır.

Onlara göre, Kürt kurtuluş mücadelesi onlara zarar veriyor. Onlar öyle adlandırmışlar. Bunun için herkes ona yardım etti. Ancak tarihte ilk kez Türkiye bir adım atıyor ve NATO yanında durmuyor. Doğrudur, NATO bizim yanımızda durmadı, bizim yanımızda durmayacaktır da ancak kendi üyesinin yanında da durmadı. Ona destek vermedi.

DEMOKRATİK SİSTEMİMİZİN SAYESİNDE DESTEKLENDİK

ABD başkanı Donald Trump onlara bizzat yeşil ışık yaktı, güçlerini çekti ve onlara yol verdi. Ancak sonuna kadar onun yanında duramadı, tutumuna sahip çıkamadı. Hatta öyle bir seviyeye ulaştı ki, Resulayn ve Tel Abyad'da direniş geliştiği zaman Trump, dünya toplumunun eylemleri karşısında Erdoğan’ı arayarak ‘ateşkes’ yapmak zorunda kaldı. Her ikisi bizzat saldırma kararı vermişti. Ancak bizzat kendileri savaşın durması kararını da verdiler. Çünkü çıkmaza girdiler. Çünkü özellikle Rojava Kürdistanı olmak üzere Kuzey ve Doğu Suriye bölgelerinde yıllardır yürütülen çalışmaların bir gerçeği mirası oluşmuştu. Bir dostluk oluşturmuştu.

Örneğin, bölgemizde IŞİD'e karşı mücadeleler yürütüldü. IŞİD'e karşı mücadele ettiğimiz zaman arkadaşlarımız oldu. Halk arasında olumlu bir yankı oluşturdu. Dünyada dostlarımız çoğaldı. Herkes ‘Siz insanlığın savunucularısınız’ dedi. Bu konuşmalar birer miras oldu. Erdoğan saldırıya başladığı zaman konuşanlar bizim yanımızda durmak için eylemler yapmak zorunda kaldı. Aynı şekilde oluşturduğumuz demokratik sistem (komün, meclis ile kurumlardan oluşuyor. Kadın özgürlüğü öncü roldür. Bütün meclislerde kadın-erkek sayısı eşittir. Eşbaşkanlık sistemi vardır) dünya kamuoyunun bizimle birlikte olmasını sağladı. Ya da olumlu bir gözle bu projeye bakmasını sağladı. Suriye’de bölgede olan sistemin milliyetçi, dinci, şiddet ve baskının hakim olduğu olduğunu görüyorlar.

Demokratik proje sadece bizimdir. Yürütülen direnişler ve halkın devrim gerçekliğini tanıması toplumun bizim yanımızda olmasını sağladı. IŞİD'in Bahoz’dan bitirilmesinin ilanı toplumun bizimle arkadaşlık yapmasını sağladı. Erdoğan’ın saldırıları başladığı zaman herkes ‘Bahoz’da IŞİD'i bitirenler değil mi. Sen nasıl onlara saldırırsın. Onlara saldırırsan o kadar şehide, emeğe ve mücadeleye saldırmış olursun. İnsanlığı saldırırsın’ dedi. O zaman Erdoğan’ın IŞİD'in yardımcısı olduğu anlamına geliyor. Bu herkesin bizim yanımızda durmasını sağladı.

Örneğin Arap camiası hızlı bir şekilde toplandı. Saldırılara karşı bu oldukça anlamlıydı. Bir diğeri, liberal olarak tanınan Avrupa Parlamentosu tutumunu gösterdi. Erdoğan’ın üyesi olmasına rağmen NATO destek vermedi. Hatta Türkiye toplumu ve Türkiye’de bulunan partilerde Erdoğan’ın işgal kararının karşısında durdu. Daha önce çalışma yürütmeseydik, bu uğurda şehitler vermeseydik, demokrasinin fotoğrafını halka göstermemiş olsaydık böylesi dar ve çıkmaz bir günde bu güçler olumlu tutum göstermezlerdi.

Bu olumlu tutumlar bizim için bir şey yapabildi mi? Belki fazla bir şey yapamadılar, işgali durduramadılar. Ancak sınır çizebilirdi, ona destek vermeyebilirdi, bize dönük baskıları arttırmayabilirdi ve elde edilen kazanımların bir kısmını koruyabilirdi. Hatta Trump’ın kararını değiştirebilirdi. Trump bir kerede çekilme kararı vermişti. Hatta güçlerini çektiler, güçleri Bağdat’a kadar gittiler. Ne için dönmek zorunda kaldılar. Onlara dönük baskılar oldu. O baskılar 11 bin şehidin emekleri sayesinde oldu. 11 bin şehit dünya toplumunun tamamında bir arkadaşlık olmasını sağladı.

Erdoğan’ın amacı sadece Tel Abyad'ı ve Resulayn'ı işgal etmek değildi. Bu konuya dikkat çekmek istiyorum. Şimdi de planını sürdürmek istiyor. Planlarını açıkça söyledi. New York’ta düzenlenen BM toplantısında Erdoğan, Suriye haritasını herkese gösterdi. Cerablus’tan Dêrik’e kadar uzanan bir hattı işaretledi. ‘Bu bölgenin tamamını alacağım’ demişti. Herkes onayladı. Ancak bu planlarının tümünü gerçekleştiremiyordu. Erdoğan ve Trump bu direnişe karşı mecburen ‘ateşkes’ uygulamak zorunda kaldı.

(HABER MERKEZİ)

Editör: Haber Merkezi