DERSİM ÖTEKİLERİN GÜNDEMİ- Dersim’de arıcılık yapan Tugay Çiçek, iklim krizi ve bölgedeki maden politikalarının arıcılığa olan etkilerine değindi. Çiçek, “Şimdi Ovacık bölgesi maden sahası ilan edildi. Maden ister istemez doğayı tahrip edecek. Doğayı tahrip ettiği zaman böyle eşsiz bir bal olmayacak. Bu sene doğanın ne getireceğini kestiremiyoruz. Yüksek bölgelerde bile kuraklık yaşıyoruz” dedi.
Hüseyin Yaşar SEZGİN
Ovacıkta arıcılık yapan Tugay Çiçek, Dersimde madencilik yapılmasını istemediğini belirterek, “Bu bölgede arıcılık yapan biri olarak kendi adıma söylüyorum Dersim’de madencilik yapılsın istemiyorum. Ben sadece arıcılık yaptığım için değil burada yaşadığım için istemiyorum” ifadelerini kullandı.
Dersim’de arıcılık yapan Tugay Çiçek kışın arılarını Mazgirt’in Lazvan (Arslanyurdu) köyüne getiriyor. Mayıs ortalarına kadar bu köyde kalan Çiçek, yazın ise arılarını Ovacık’ın Yakatarla köyüne götürüyor. Yaklaşık altı ay Yakatarla Köyünde kalan Çiçek maden arama faaliyetlerinin bölgede uygulanması halinde arıcılığın zora düşeceğini ve hastalıkların artacağını düşünüyor.
Çiçek, “Yazın arılarımızı Ovacık’a kışın Mazgirt’e götürüyoruz. Şu an Mazgirt’in Arslanyurdu köyündeyiz. Mayıs’ın 15’nden itibaren arılarımızı Ovacık’a naklediyoruz. Ardından Haziran sonlarına doğru Ovacık merkezden arılarımızı Yakatarla köyüne naklediyoruz. Şu an kovan temizliyorum. Arıların kovanlarını değiştiriyoruz. Daha sonra arıların yavru açması için şuruplama yapıyoruz. İlerleyen süreçlerde peteğin içerisindeki kadroyu yükseltip Yakatarla Köyüne arılarımızı götüreceğiz” dedi.
‘TOPLUMSAL OLARAK ARIYI ANLAMAK LAZIM’
Çiçek, arıcılığı şöyle aktarıyor:
“Bu sene benim arıcılıkta yedinci yılım. Genç çiftçi arıcısıyım. Bende arıcılık merak duygusuyla başladı. Başlangıçta arıyı internet ortamında, kitaplarda araştırdım 7 yıldır arıcıyım fakat 4 yılım arıcılığı araştırmakla geçti. Gözlemleyerek önce arıyı anladık.
Arı şöyle bir hayvan; bir inek gibi bir keçi gibi değil. Mesela arı toplumsaldır. Bir kovandır yani. Bir kovanın içinde bir tane arı yoktur binlerce, yüzlerce arı vardır. Bir kişinin, bir keçinin, bir ineğin ayağına diken batar mesela. Ayağını kaldırır. Dikeni çıkarır. Arı öyle değil, peteğin tamamını anlamak lazım. O yüzden arı garip bir hayvandır. Toplumsal olarak arıyı anlamak lazım.
Araştırmalarım, okumalarım sonunda sonunda kendime kovan almaya başladım. İlk kovanlarımı kendim aldım. Daha sonra genç çiftçi projesine başvurdum. Arıcılık şöyle bir şey arı bir inek, keçi yani hayvancılık yapmak gibi değil. Sabah altıda kalkman gerekmiyor. Arıya saat 10’da bakabilirsin, serin saatte de bakabilirsin. Arıcının belli bir saati yok.”
‘YAŞADIĞIMIZ BÖLGE, COĞRAFYA EŞSİZ GÜZELLİKLERE SAHİP’
Çiçek, Dersim coğrafyasına ilişkin “Yaşadığımız bölge, coğrafya zaten eşsiz güzelliklere sahip. Dolaşmak istediğinde dolaşıp yine dönüp gelip arılarına bakabilirsin. Bulunduğun yeri arı için keşif etmek zorundasın. ‘Çiçek nedir, bitki nedir, o çiçek açtı mı bu açtı mı? ‘ diye araştırıyorsun. Aynı zamanda arının yanında bir gölgede çalışabiliyorsun. Şu an hem çalışıyoruz hem doğamız güzel” ifadelerini kullandı.
‘DERSİM’DE MADENCİLİK YAPILMASIN’
Dersim’deki ekolojik yıkıma dair politikaları değerlendiren Çiçek, “Şimdi Ovacık bölgesi maden sahası ilan edildi. Maden ister istemez doğayı tahrip edecek. Doğayı tahrip ettiği zaman böyle eşsiz bir bal olmayacak. Geçen sene tahlil yaptım. 893 değerinde bir prolin değerimiz vardı. Şimdi bu kalitede bir balın bu kalitede bir coğrafyanın yok edilmesi demek. Doğan bebekler kanserli doğmaya başladı. Yani artık yediğimizden içtiğimizden kaynaklı eskiden yaşlılar derdi ‘her yanım ağrıyor’ artık bunu gençler söylemeye başladı. Biz bu coğrafyanın bu şekilde yok edilmesini istemiyoruz. Yoksa bu coğrafyada ne arıcılık yapılır ne hayvancılık yapılır. Maden aranır, çıkarılıp götürülür. Ama onun pisliği yine bu coğrafyaya kalacak. Bu coğrafya kullanılmaz hale gelecek. Bu coğrafyada hastalıklar artacak. Yani yerin altından nasıl maden çıkacak, hava temiz olacak mı? Bu bölgede arıcılık yapan biri olarak kendi adıma söylüyorum Dersim’de madencilik yapılsın istemiyorum. Ben sadece arıcılık yaptığım için değil burada yaşadığım için istemiyorum.”
“YÜKSEK BÖLGELERDE BİLE KURAKLIK YAŞIYORUZ”
Yaşanan iklim krizinin etkilerini fazlasıyla gördüklerini belirten Çiçek, şunları söyledi:
“Şimdi bu Ovacık bölgesinde şu var. Ağustos’un on beşi gibi arının gevene (dikenli bitki) çıkışı vardır. Balı daha çok gevenden alırız. Biz daha çok balı gevenden alıp o şekilde satıyoruz. Son olarak arının bütün bakımını doğada yapıp aşağıya bölgelere indiriyoruz. Bu sene doğanın ne getireceğini kestiremiyoruz. Yağışlar azalıyor ama Ovacık içinde yaşadığımız sıkıntıyı yükseklerde de yaşamaya başladık. Yüksek bölgelerde bile kuraklık yaşıyoruz.”
