Akad Mitolojisi’nde bir tanrıça olan İştar, bereket, aşk ve savaşı temsil eder.
İştar (Ishtar ) Akad Mitolojisi’nde bir tanrıçadır. Asur ve Babil’in en gözde tanrıçasıdır. Sümer Mitolojisi’ndeki İnanna'dan türemiştir. İştar'a İnanna'nın Akad mitolojisindeki hali denilebilir. Kökeni Kuzeybatı Semitik tanrıça Astarte'ye dayanır. İştar'ın Astarte, Anunit ve Atarsamain olarak da anıldığı olmuştur. İnanna Utu/Shamash'ın ikiz kız kardeşi, Nanna/Sin'in kızıdır. Enlil'in dünyasında ilk doğan odur. Verilen ilk isimler Sümerce iken ikinciler Akadlar tarafından bu tanrılara verilen isimlerdir.
İştar'ın batı dillerinde kullanılan karşılığı, 'yıldız' anlamında 'Star' (İngilizce), 'Stern' (Almanca)'dır. Batıda haftanın her günü Güneş, Ay ve beş yıldızdan (bazıları aslında gezegen) birine tapınılırdı. İştar'ın simgeleri arasında bugün çok yaygın olarak kullanılan beş köşeli yıldız, gül (özellikle kırmızı gül), kalp sembolü, dikili tahta kazık, meşe ağacı ve meşe yaprağı (bol yapraklı ağaçlar) ve kırmızı rengi, 5 ve 50 sayıları bulunur. İştar yıldızı pentagram ayrıca, güneş çemberinin içinde ters çevrilmiş şekliyle satanizmin bir simgesidir.
İştar'ın başkaca adları arasında Astarte, Aştoret, Artemis, İsis, Venüs, Kibele gibi çeşitli adlar bulunur. İştar ilk başta Semiramis adıyla Nimrod'un (Marduk-Baal) eşidir. Daha sonra Semiramis dünyaya getirdiği oğlu Tammuz'un reenkarnasyon yoluyla ölen eşinin ruhunu aldığını iddia eder. Bu şekilde oğlu Tammuz'da en azından sembolik olarak eşi olmaktadır.
İştar’ın rengi: Kırmızı
Kırmızı gül İştar’ı simgelerken, lale Baal ile ilgili bir simgeyi oluşturur. Leyla ile Mecnun, Ferhat ile Şirin gibi bazı efsanevi aşklar, batıda başka adlar da alarak, gerçekte Baal ve Astarti (İştar) aşkını simgelerler. İştar'ın rengi olan kırmızı ile bir savaş tanrıçası olan İştar'ın kan dökülmesini sağlaması ve insanları çatışmalarda kurban etmesi simgelenir. İştar kuzey Zazaca'da Astare, güney Zazaca'da ise İştar olarak adlandırılır. Türkçe karşılığı ise yıldız demektir.
Mart ayında kutlamalar yapılır
Baal Babil'in baş tanrısı haline gelen Marduk'un bir diğer adıdır. Baal için aynı zamanda Tammuz'da denir. Fırtına tanrısı olan Baal bitkilere yaşam veren yağmuru yağdırdığı için aynı zamanda bir bereket tanrısıdır. Baal aynı zamanda Tammuz adıyla güneş tanrısıdır. Bol yapraklı bir ağaçla ve odun bir kazıkla simgelenen İştar ise, bitkileri simgeler. Yaz geldiğinde Ortadoğu bölgesinde yağmurlar kesildiğinden Baal'in öldüğü (öldürüldüğü) kabul edilirdi. Ancak bir tanrı olduğundan, Baal'in bu dönemde bir yeraltı dünyasına gittiği inancı vardı. Tarımla geçinen insanlar için tarlalarından ürün almak, Baal'in İştar'la çiftleşmesine bağlıydı. Bu inanca göre ilkbaharda yeraltı dünyasından yeniden doğan Baal, İştar'la ilişkiye girerdi. Baal'ın yağmur yağdırarak İştar'ı (bitkileri) sulaması ve bitkilerin böylece ürün vermesini sağlamasıydı. Bu olay her yıl gece ve gündüzün eşitlendiği Mart ayında kutlanırdı. Bu kutlamalarda yemek yenip şarap içilir, sonra da Baal ve İştar tapınaklarındaki kutsal kadın ve erkek fahişelerle yapılırdı. Bundan amaç Baal ve İştar'ı cinsel birleşmeye teşvik etmekti.
İştar’ın doğurganlığı
Baal ve İştar tapınmasının bir bölümü bunlara kurban sunulmasıyla ilgiliydi. Bu tapınmanın uygulayıcıları Baal için kurbanlar sunmak adına kendi küçük çocuklarını Baal putuna ateşte yakıyorlardı. Bu nedenle İştar'ın bir simgesi olan gül, Baal ve İştar tapınmasının kan dökücülüğünü vurgulamak için kırmızıdır. Baal ve İştar'ın aşkıyla ilgili başka simgeler arasında sarı, yeşil ve kırmızı renkler de vardır. Sarı renk güneş olarak Tammuz'u, yeşil renk bitkilerin sulayarak yeşermesini sağlayan Baal'ı, kırmızı renk ise savaş tanrıçası İştar adına dökülen insan kanlarını simgelemektedir.
Günümüzde Baal ve İştar'la ilgili tapınmalar Paskalya (Ostern), Nevroz bayramları şeklinde devam etmektedir. Kutlamalarda yer alan çörek, yumurta ve tavşan İştar'la ilgili olarak İştar'ın doğurganlığını (bitkilerin ürün vermesini) simgeler. Boğa Baal'i simgelerken, inek (kutsal inek) ise İştar'ı simgeleyerek tapınmalarda yer almıştır.
Kullanılan semboller
Gül-Haç, sözcükleri de Baal ve İştar'la bağlantılıdır ve gül İştar'ı kastederken, haç ise Baal'in bir diğer adı olan Tammuz'un "T"'sinden gelen "haç" işareti olmaktadır. Pentagram (Beş köşeli yıldız) ise, güneş çemberinin (Tammuz) içinde İştar yıldızı olarak yer alır. İştar yıldızı Baal ile birlikte de kullanılır ve bu durumda beş köşeli İştar yıldızı, Baal'ın simgesi olan hilalin hemen yanında yer alır. Baal ve İştar'la ilgili simgeler yaygın olarak siyasal, askeri, ticari, dinsel alanlarda ve cinselliğin söz konusu olduğu alanlarda sıklıkla kullanılan sembollerdir.
Kırmızı Gül'ün dışında, aşkın sembolü olarak kullanılan bir simge kalp sembolüdür. Kalp sembolü aslında bir aşk ve tanrıçası olan İştar'ın kalçalarını simgeler. Kalp sembolünün alt kısmı Marduk'un küreği Marru'nun biçimindedir. Bu şekilde kalp sembolünde İştar'ın kalçaları ile Bel (Baal) küreği birleşmiş olmaktadır.
(JINNEWS)
