KISA DALGA- HALE GÖNÜLTAŞ ANKARA - Ezidi Rojda (23) Ankara’nın Kazan ilçesine bağlı Saray Mahallesi’nde yaklaşık üç yıldır tutulduğu bir IŞİD’liye ait evden Kanada’da bulunan akrabalarının örgüt militanına sekiz bin dolar ödemesiyle kurtarıldı. Rojda, geçtiğimiz günlerde Ankara’nın yalıtılmış mahallerinden birinde, ailesinin belirlediği kişiler tarafından teslim alındı. Rojda’nın sağlığı yolculuk yapmasını zorlaştıracağı gerekçesiyle güvenli bir yerde geçici bir tedavi uygulandı. Rojda ile Türkiye’den ayrılmadan 15 dakikalık bir görüşme gerçekleştirdik. Ezidi kadın, geçtiğimiz günlerde IŞİD’den kurtarılan kız kardeşinin de yaşadığı bir Avrupa ülkesine ulaştırıldı ve tedavi altına alındı. ROJDA KAZAN İLÇESİ’NİN SARAY MAHALLESİ’NDE TUTULUR Rojda ile gerçekleştirebildiğim kısa görüşmede hem psikolojik hem de sağlık nedenleriyle yeniden travmatize olmaması için soru sorma konusunda ısrarcı olmadım. Tercüman aracılığıyla konuşabildiğim Rojda’nın anlatımı ile IŞİD’in Şengal katliamı sonrası esir alınmasının ardından, Irak-Suriye ve Ankara’ya uzanan hikayesi kısaca şöyle: ARAÇTAN KENDİNİ ATAR, YARALANIR Rojda, IŞİD’in 2014 Irak’ta Şengal katliamı sırasında köyleri basıldığında annesi ve üç kız kardeşi ile birlikte bir pikaba bindirilir. İlk üç hafta annesi ve kardeşleriyle bir arada tutulur. Daha sonra Rojda ve kardeşleri annelerinden ayrılır, o günden sonra da onlardan da haber alamaz. İki seneye yakın süre boyunca Musul ardından Suriye’nin Rakka kentinde çok sayıda IŞİD’li tarafından alınır, satılır. Tüm bu süreçte tecavüzün yanı sıra IŞİD’li kadınlar tarafından da fiziksel şiddete uğrar. Rojda, Rakka’da kendisini en son satın alan IŞİD’li tarafından araçla Rakka’ya üç buçuk saat uzaklıktaki Mayadin ilçesine götürülürken yaşamına son vermek ister. Hızla giden pikabın kapısını açarak kendini boşluğa bırakır. Arkadan gelen binek araç fren yapmasına karşın aracın altında kalır ve Rojda’nın iki bacağında da ezik ve kırık oluşur. Tedavi için IŞİD’li kadınların yönettiği Mayadin’de bir eve getirilir. Rojda bu evde uzun bir süre kalır. KADINLAR EVİNİ TÜRKİYELİ VE CEZAYİRLİ BİR KADIN YÖNETİR Rojda’nın aktardığına göre evi Türkiye ve Cezayirli iki kadın idare etmektedir. Kadınlar Rojda’yı İslam’ın temel ilkelerini yerine getirmesi için zorlarken fiziksel şiddet de uygular. Rojda o günlerdeki psikolojik durumunu “Boşluk. Bir hissim yoktu” kelimeleri ile tanımlıyor. IŞİD’Lİ KADINLARIN İDARE ETTİĞİ EVDE BODRUM’DA TUTULUR Rojda süresini hatırlayamadığı kadar uzun bir süre evin bodrum katında soğuk, küflü, lağım sızıntısı olan, zifiri karanlık, fare ve türevi hayvanların da bulunduğu bir alanda tutulur. Rojda’nın tutulduğu mekânda Ezidi üç kadın daha vardır. “Kafirler” olarak hitap edilen Ezidi kadınlara günde bir kez “yarım” ekmek ve sadece su verilir. EZİDİ KADINLAR DEYRZOR’A GÖTÜRÜLÜR Rojda ve diğer Ezidi kadınlar bir gün bodrumdan çıkarılır. Hem fiziksel hem de psikolojik olarak bitkin haldedirler. Eve gelen IŞİD’li erkeklerin talimatı ile Ezidi kadınların bedenlerinde açılan yaralar tedavi edilir. Kısa bir süre sonra dört Ezidi kadın ve birden fazla Ezidi çocuk IŞİD’li erkekler tarafından iki farklı araçla Deyrzor’a götürülür. Kadınlar farklı farklı evlere yerleştirilir. Birkaç hafta sonra Rojda’yı Mısırlı bir IŞİD’li satın alır. IŞİD’li Rojda’yı götürdüğü evde altı çocuğu ve üç eşi ile yaşamaktadır. Bir süre sonra Mısırlı IŞİD’linin ölüm haberi gelir. Rojda, bu kez Suriye’nin Deyrizor kentinde dul kadınların yaşadığı eve götürülür. Bir süre sonra da Suriye vatandaşı bir IŞİD’li tarafından satın alınır. IŞİD’e yönelik hava ve kara saldırılarının artmasıyla Suriyeli IŞİD militanı, ailesiyle birlikte Türkiye sınırına doğru yola çıkar. Bir süre İdlip’te kalırlar. Rojda, İdlip’te son olarak Türkiyeli bir IŞİD’liye 200 dolar karşılığında satılır. Rojda da ödemeye tanıklık eder. TÜRKİYELİ IŞİD'LİNİN KARISI ROJDA VE KENDİSİNE KESİCİ ALETLE ZARAR VERİR Fakat IŞİD’linin Türkiyeli karısı bir gün evde yalnız oldukları sırada önce Rojda ardından da kendi canına kast eder. Kadın Rojda’ya kesici aletle saldırır, ardından da kendine zarar verir. Rojda ve kadın İdlip’te sağlıkçılar tarafından tedavi edilir. Rojda tedavi merkezindeyken Türkiyeli IŞİD’li, genç kadını Suriyeli bir IŞİD’liye satar. Rojda, tedavi merkezikden çıktıktan sonra da Suriyeli IŞİD’linin evine götürülür. Burada ev, temizlik ve diğer ağır işlerde çalıştırılır. IŞİD’li eşi ve çocukları ile kaçak yollarla Türkiye sınırını geçmeye karar verdiğinde Rojda’yı da yanlarına alır. GAZİANTEP İL GÖÇ İDARESİ’NDEN KİMLİK ALINIR Sınırı kaçak yolla geçerler. Bir süre Gaziantep’in bir ilçesinde kalırlar. Suriyeli IŞİD’linin Gaziantep İl Göç İdaresi’ne eş ve üç çocuğu için yaptığı geçici koruma başvurusu kabul edilir, kimlikleri çıkar. Rojda’nın da fotoğrafı çekilir ve Gaziantep’te para karşılığı sahte bir “geçici koruma belgesi” hazırlattırılır. Kimlikler tamamlandıktan sonra Rojda’yla birlikte özel bir araçla Ankara’ya gelir ve Suriyelinin Kazan ilçesi Saray Mahallesi’nde yaşayan akrabalarının yanına yerleşirler. ROJDA BAKIMA MUHTAÇ HALDEDİR Rojda, kesilmeyen beden ağrıları, yoğun kanama ve kesilmeyen istifraları nedeniyle bakıma muhtaç duruma gelmiştir. Suriyeli IŞİD’li Rojda’yı ailesine satmaya karar verir, sosyal medya uygulaması üzerinden Kanada’ya iltica eden uzak akrabalarına ulaşır. Görüntülü arayarak yakınlarına Rojda’yı gösterir, konuşturur ve eğer isterlerse sekiz bin dolar karşılığında kendilerine teslim edebileceğini söyler. ROJDA ANKARA’DA TESLİM ALINDI Kanada’daki Ezidiler, Avrupa’daki Ezidi akrabaları ile onlarında Avrupa’ya ulaştırılmasında, IŞİD’in elindeki Ezidi kadın ve çocukların satın alınmalarında etkin rol olan uluslararası insani yardım kuruluşları ile temasa geçer. Üç gün içerisinde planlama tamamlanır. Rojda’nın Türkiye’den çıkarılması için Ankara’daki bazı isimler ile temas kurulur. Ankara’daki güvenli kişiler, Suriyeli IŞİD’linin irtibatcıları ile temas kurar. Rojda bir gece yarısı Ankara’nın yalıtılmış mahallerinden birinde alıcılara teslim edilir. Rojda’nın sağlık durumunun iyi olmaması nedeniyle bir gün ve bir gece güvenli bir yerde ilaç, serum tedavisi uygulanır. Geçici önlemlerle sağlık durumu güçlendirilir. Rojda birkaç gün önce yine uluslararası insani yardım kuruluşlarının çabası ile IŞİD’lilerden kurtarılan ve halen rehabilitasyon gören kız kardeşinin bulunduğu ülkeye ulaştırıldı. (Kaynak: Kısa Dalga- https://kisadalga.net/ ) Haberde, Ezidi kadının güvenliği nedeniyle Rojda müstehar ismi verilmiştir. Manşet fotoğraf: Ferhat Yılmaz / Şengal-Ölümle Yaşam Arasında belgeselinden alınmıştır 2020