İSTANBUL ÖTEKİLERİN GÜNDEMİ- Yeşil Sol Parti İstanbul Milletvekili Keziban Konukcu, İstanbul Ataşehir Belediyesi’nin ATAPER şirketinde çalışan ve EYT kapsamında emekli olabilecek durumda olan 9 işçinin 26.09.2023 tarihinde onayları alınmadan prim günlerini ve yaşlarını doldurmaları nedeniyle Kod 8’den emeklilik gerekçesiyle işten çıkarıldıkları kamuoyu ile paylaşılmıştır. Emekli edilmeyi kabul etmeyen ve çıkan yasaya göre zorla emekli edilemeyeceklerini söyleyen işçiler 2 Ekim tarihinde işe iade edilmeleri talebi ile Ataşehir Belediyesi merkez binası önünde direniş başlatmışlardır. Kanunsuz işten çıkarmalara hayır diyerek direniş başlatan işçiler; şimdilik 9 kişi olduklarını fakat belediye yönetimine gerekli cevap verilmezse ve bu saldırı engellenmezse yüzlerce işçinin daha işten atılma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirti. Konukçu,Yaşananlara dair soru önergesiyele Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı’na sordu
Keziban Konukcu'nun soru önergesi şöyle:
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıdaki sorularımın Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan tarafından Anayasa’nın 98’inci ve İçtüzük ’ün 96’ıncı ve 99’uncu maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.
Keziban KONUKCU KOK
İstanbul Milletvekili
Emeklilikte yaşa takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 03.03.2023 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş, yapılan düzenleme ile de Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na geçici madde eklenerek kanunun yürürlük tarihinden sonra aylık bağlanması talebinde bulunanlardan yaşlılık veya emekli aylığı bağlanacak olanlar, söz konusu hükümlerde yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık veya emekli aylığından yararlanacaktır hükmü yer almıştır.
Öte yandan, 696 sayılı KHK’nın 127’nci maddesiyle, 375 sayılı KHK’ye eklenen 23 ve 24’üncü maddelerle kamu kuruluşlarındaki işçiler için söz konusu olan resen emeklilik; kamu kurum ve kuruluşlarında kadroya alınan işçiler, il özel idareleri ve belediyeler ile bağlı kuruluşlarında ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinde, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerin; emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmaları halinde, çalıştırıldıkları kamu kurum ve kuruluşları veya şirketlerce iş sözleşmelerinin feshedilmesine yönelik düzenlemeler yürürlükten kaldırılarak işçinin kendi talebi olmadan emekli edilemeyeceği güvence altına alınmıştır. Ancak işverenler bu düzenleme hiç yapılmamış gibi davranmaya ve işçileri resen emekli etmeye devam etmektedirler.
Nitekim; İstanbul Ataşehir Belediyesi’nin ATAPER şirketinde çalışan ve EYT kapsamında emekli olabilecek durumda olan 9 işçinin 26.09.2023 tarihinde onayları alınmadan prim günlerini ve yaşlarını doldurmaları nedeniyle Kod 8’den emeklilik gerekçesiyle işten çıkarıldıkları kamuoyu ile paylaşılmıştır. Emekli edilmeyi kabul etmeyen ve çıkan yasaya göre zorla emekli edilemeyeceklerini söyleyen işçiler 2 Ekim tarihinde işe iade edilmeleri talebi ile Ataşehir Belediyesi merkez binası önünde direniş başlatmışlardır. Kanunsuz işten çıkarmalara hayır diyerek direniş başlatan işçiler; şimdilik 9 kişi olduklarını fakat belediye yönetimine gerekli cevap verilmezse ve bu saldırı engellenmezse yüzlerce işçinin daha işten atılma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirtirken, işçiler adına basına açıklama yapan işçilerin avukatları; belediyenin işçinin kendisi emekliliğe başvuru yapmış gibi dilekçe imzalatmaya zorlandıklarını, işçi kendisi emeklilik başvurusu yapmadığı takdirde ise yürürlükten kaldırılan resen emeklilik işlemlerini yapacaklarını ya da işten atarak tazminat alamayacaklarını işçinin ise buna herhangi bir itiraz hakkının olmadığını söylediklerini ifade etmişlerdir.
Sosyal Güvenlik hakkı Anayasal bir haktır ve bu çerçevede ne zaman ve nasıl emekli olunacağı kişinin kendi iradesine dayanmaktadır. Diğer taraftan, Kanun, emeklilik nedeni ile iş akdi feshi hakkını sadece çalışana tanımaktadır. Dolayısıyla işveren çalışanın emekliliğe hak kazanmış olmasını bir fesih nedeni olarak ileri süremez.
Bu bağlamda;
1- İstanbul Ataşehir Belediyesi’nin ATAPER şirketinde çalışan ve EYT kapsamında emeklilik hakkı kazanan 9 işçinin 26.09.2023 tarihinde onayları alınmadan prim günlerini ve yaşlarını doldurmaları nedeniyle Kod 8’den emeklilik gerekçesiyle işten çıkarıldıkları ve 2 Ekim tarihinde başlatmış oldukları direnişleri bilginiz dahilinde midir?
2- İstanbul Ataşehir Belediyesi’nin ATAPER şirketinde çalışan 9 işçinin avukatlarınca ifade edilen, işçinin kendisi emekliliğe başvuru yapmış gibi dilekçe imzalatmaya zorlandıkları, işçi kendisi emeklilik başvurusu yapmadığı takdirde ise yürürlükten kaldırılan resen emeklilik işlemlerini yapacaklarını ya da işten atarak tazminat alamayacaklarını işçinin ise buna herhangi bir itiraz hakkının olmadığına yönelik açıklamalar yapmalarına yönelik hukuksuz işlemleri ihbar olarak kabul edilip Bakanlığınızca belediyeye bağlı ATAPER Şirketi’ne yönelik idari ve cezai bir işlem yapılmış mıdır?
3- Ataşehir Belediyesi ATAPER şirketince kanunların hiçe sayılarak işçilerin EYT kapsamında isteği dışında ve bilgileri olmadan emekli edilmeleri ve emekliliğe zorlanmaları nedeniyle Ataşehir Belediyesi’ne yönelik idari ve cezai işlem yapılması amacıyla İçişleri Bakanlığı ile herhangi bir görüşmeniz olmuş mudur?
4- Talepleri ve bilgileri dışında kanunsuz olarak EYT kapsamında emekliliğe zorlanan işçilerin işe iade taleplerinin gerçekleşmesine yönelik olarak Bakanlığınızca herhangi bir girişimde bulunulacak mıdır?
5- 03.03.2023 tarihinden bu yana EYT düzenlemesinden dolayı zorunlu olarak emekli edilen işçi sayısı kaçtır?
