Çin’den ithal edilen ucuz çekirdek Türkiye’deki ayçiçeği üretiminde önemli oranda düşüşe neden olduğu belirtildi. Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde 15 yıldır ayçiçeği üretimi yapan Çetin kardeşler, geçtiğimiz yıl Sivas’ta bin 500 dönüm arazide ayçiçeği yetiştirirken, bu yıl 900 dönüm arazide ayçiçeği yetiştirdiklerini belirttiler. Çetin kardeşler yerli ayçiçeğinin iç pazarda her geçen gün kan kaybettiğini belirtip önümüzdeki yıl ayçiçeği yetiştiriciliğinden vazgeçebileceklerini ifade ettiler. Çetin kardeşlerden Ahmet Çetin, Çin çekirdeğinin yerli üretimi bitirme noktasına getirdiğine dikkat çekip, “Çin’den gelen ithal çekirdek piyasayı tamamen bitirdi. Çerezlik çekirdek satıcıları yüzde 80 oranla Çin çekirdeği satmaya başladı. Dolgunluk olarak yerli çekirdekten biraz daha iri görüldüğü için tüketiciler de bu çekirdeği tercih edebiliyor. Halbuki bu Çin çekirdeğinin ne şartlarda üretildiği, sağlıklı olup olmadığı belli değil” dedi.
‘İthal eder olduk’
Ali Çetin ise, Türkiye’nin son iki yıla kadar yetiştirdiği ayçiçeği çekirdeklerinin yarısını Rusya başta olmak üzere birçok ülkeye ihraç ettiğini belirtip, son iki yıldır ise çekirdek ithal etmeye başlandığını açıkladı. Çetin yaptığı açıklamada, “Ülkemizde yıllarca 150 bin ton civarında çerezlik ayçiçeği çekirdeği yetiştiriliyordu. Bu yıl ise 50 bin ton civarında olacak. Normalde ülkemizde 150 bin ton üretim yapılıp 75 bin tonu iç piyasada tüketiliyordu. Kalan kısmı ise ihraç ediliyordu. İki yıldır bu durum değişti. Çin’den gelen çekirdek bizi olumsuz etkiledi” dedi.
Trakya parsellendi
Ayçiçeği yoğun olarak Marmara ve Trakya’da yetiştirilirken, artık Marmara bölgesinde bu üretim arazi daralmaları sonucu çok düşük miktarlarda düşerken halen Trakya ayçiçeği üretiminde başı çekiyor. Ancak Trakya sanayi, enerji, petrol ve kayagazı gibi üretimler nedeniyle adeta parsellenmiş durumda. Doğal yaşamı, yeraltı sularını ve tarım arazilerini yok eden bu üretimler nedeniyle, yağlık ayçiçeği de çok yakında tamamiyle ithalata bağlanmış olacak.
İhracat bitti mi?
Geçen yıl yüzde 40 yağlı ayçiçeğinin tonuna bin 720, yüzde 50 yağlı ayçiçeğinin tonuna ise 1978 lira verilen fiyat köylü tarafından tepkiyle karşılanmıştı. Yılına göre değişiklik göstermekle beraber üretilen yağlık ayçiçeğinin yüzde 30 ile yüzde 50 arasında Trakya Birlik ve Konya Şeker tarafından alınırken, asıl olarak üretilen yağlık ayçiçeğini şirketler satın alıyor. Trakya Birlik piyasayı özel şirketlere bırakıyor, hükümet ise hem birlikleri işlevsiz hale getirerek üretici köylüyü daha da örgütsüzleştiriyor. Hem de tarım desteklerini yerinde saydırıp ithalata izin vererek şirketleri ve diğer ülkelerin tarımını desteklemiş oluyor. Düşük fiyatlar üretimi azaltırken, ithalatı artırdığı bilinen bir gerçek. Çiftçiler için ilaç, gübre, mazot gibi girdiler ve ucuz fiyat çiftçileri üretimden uzaklaştırmayı hedefliyor. Rusya, Ukrayna, Bulgaristan, Romanya ve İsviçre gibi ülkelerden yağlık ayçiçeği ithal ediliyor.İhraç edilen ayçiçeği yağının yüzde 60’ı Irak’a, yüzde 20’si Suriye’ye yapılıyordu. Şu an bu rakamların çok uzağında kalındığı ise biliniyor
Editör: Haber Merkezi
