<br /> <br /> <br /> <div></div><br /> <div><strong>İSTANBUL</strong>-<strong>ÖTEKİLERİN GÜNDEMİ:</strong> Özgür Ülke Gazetesi'nin bombalanmasının üzerinden 25 yıl geçti. O günün tanıklarından gazeteci Hüseyin Aykol, “Eskiden binalar bombalanıyordu. Şimdi ise onlarca çalışanı hapse atıp gazeteleri kapatmaya çalışıyorlar” derken, gazeteci Tuğrul Eryılmaz, “O ateş şimdi herkesi yakıyor” dedi.</div><br /> <div></div><br /> <div>Halk Gerçeği, Yeni Halk Gerçeği, Yeni Ülke, Özgür Gündem, Welat ve tekrardan Özgür Gündem gazetelerinin ardından sansür ve saldırı tehditleri altında 28 Nisan 1994’te yayın hayatına başlayan Özgür Ülke’nin bombalanmasının üzerinden 25 yıl geçti. 3 Aralık'ı 4 Aralık'a bağlayan gece gazetenin İstanbul Kadırga'da bulunan teknik binası, Cağaloğlu'nda bulunan merkez bürosu ve Ankara bürosu aynı anda bombalı saldırıya uğradı. Saldırıda gazetenin ulaştırma görevlisi Ersin Yıldız hayatını kaybederken, onlarca çalışanı yaralandı. Olayın faillerine dair hiçbir şey yapılmaz iken, saldırıda yaralananlar hastanede gördükleri tedavilerinin ardından gözaltına alındı. Saldırıya dair açılan soruşturmada ise, hiçbir sonuç çıkmadı.</div><br /> <div></div><br /> <div><strong>‘BU ATEŞ SİZİ DE YAKAR’</strong></div><br /> <div></div><br /> <div>Bombalamaya rağmen ertesi gün okuyucuyla buluşan Özgür Ülke Gazetesi, “Bu ateş sizi de yakar!” manşetiyle bombalanmanın talimatını verenlere yanıt verdi. Yine aynı sayıda "Devletin en yetkili ağızları tarafından hedef gösterilen ve kapatılmak için çare aranan gazetemiz, Çarşamba günü toplanan Milli Güvenlik Kurulu'nun (MGK) en önemli gündem maddeleri arasında yer almıştı. Gazetemizi susturma kararının alındığı toplantıda konuşulanlar, gazetemizin ismi anılmadan basına yansımıştı. MGK'nin gazetemize ilişkin son kararının ne olduğu üç gün sonra ortaya çıktı ve Özgür Ülke bombalandı” denilerek faillerin kim olduğuna işaret edildi.</div><br /> <div></div><br /> <div><strong>GAZETEYE DESTEK YAĞDI </strong></div><br /> <div></div><br /> <div>Özgür Ülke Gazetesi'ne yapılan bombalı saldırının ardından gazeteye adeta destek yağdı. Kimi aydınlar saldırıya yönelik tepkilerini Özgür Ülke'nin köşelerine yazdıkları yazılarla gösterirken, aralarında yazar Orhan Pamuk, Ahmet Altan, Latife Tekin, Murathan Mungan ve Lale Mansur'un da olduğu bir grup aydın, sokağa çıkarak gazetenin "Ülke'ne Sahip Çık” manşetli sayısını dağıttı.</div><br /> <div></div><br /> <div><strong>BELGE 15 GÜN SONRA YAYINLANDI</strong></div><br /> <div></div><br /> <div>Gazetenin bombalanmasından sadece 3 gün önce, gazetenin bombalanması kararının alındığı MGK toplantısı gerçekleştirilmişti. Toplantıda Özgür Ülke, “bölücü yayınların susturulması” şeklinde hedef gösterilmişti. Miting alanlarında “ölüm listeleri” ve “bertaraf edilecekler” listesiyle açıklamalar yapan dönemin Başbakanı Tansu Çiller'in imzasının bulunduğu “Gizli” ibareli belge, bombalanan Özgür Ülke tarafından saldırının üzerinden 15 gün geçmeden yayınlandı. Belgede doğrudan Özgür Ülke gazetesinin ismi verilerek şu ifadelere yer veriyordu: "Bölücü ve yıkıcı faaliyetlere destek verecek şekilde yayın yapan yayın organlarının faaliyetleri son günlerde devletin bekası ve manevi değerlerine açıkça saldırı şeklini almıştır. Vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğüne yönelik bu önemli tehdidin bertaraf edilmesi maksadıyla Adalet Bakanlığı'nca bu kadar suç duyurusu olmasına rağmen hukuken etkili bir şey yapılamamasının nedenlerinin belirlenerek, giderici önlemlerin alınmasına…" Saldırıya dair yaptığı açıklamada “bertaraf edin” emrini, doğal emir olarak karşıladığını söyleyen dönemin Hükümet Sözcüsü Yıldırım Aktuna ise, gazetenin bombalanmasını “Türkiye'yi zor durumda bırakmak için kendi kendilerini bombaladıklarını düşünüyoruz" şeklindeki sözlerle açıklamıştı.</div><br /> <div></div><br /> <div><strong>247 SAYIDAN 220'SİNE TOPLATMA </strong></div><br /> <div></div><br /> <div>Yapılan bu açıklamalarla bombalama meşrulaştırılırken, 2 Şubat 1995 tarihinde gazete bu kez alınan kararla kapatıldı. Yayın hayatına başladığı günden beri sansürün hedefinde olan gazetenin 247 sayısından 220’si hakkında toplatma kararı verilmişti. Özgür Ülke gazetesinden sonra özgür basın geleneğinden 35 gazete daha yayın hayatına başladı. Bazıları günü birlik kapatılırken, bazıları da haftalar içerisinde kapatıldı. Son olarak yayın hayatına 23 Ağustos 2016 tarihinde başlayan Özgürlükçü Demokrasi gazetesi ise, 28 Mart 2018 tarihinde İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği’nin kararı ile kapatıldı. TMSF'ye devredilen gazetenin çalışanlarının bir çoğu gözaltına alınarak, tutuklandı. Gözaltına alınanlar arasında gazetenin kapıcısı, aşçısı da bulunuyordu.</div><br /> <div></div><br /> <div><strong>‘KENDİ İFADE EDEBİLMEK İÇİN GAZETE AÇTILAR’</strong></div><br /> <div></div><br /> <div>Özgür Ülke Gazetesi’nin bombalanması sonrası ortaya çıkan büyük dayanışmaya dikkati çeken dönemin tanıklarından Gazeteci Tuğrul Eryılmaz, 1990’lı yıllarda gördüğü baskılardan dolayı sesi çıkmayan gruplardan bir tanesi Kürtler olduğunu, Kürtler batı basınında kendilerine bir yer edinemediği için kendi basını kurmak zorunda kaldığını ifade etti. Özgür Gündem Gazetesi böyle koşullar altında çıktığını hatırlatan Eryılmaz, gazetenin tüm maddi imkanlarını Kürt halkının karşıladığı ancak gazetenin sadece Kürtlere değil Türklere de yer açtığını ve bu hareketinin çok şık olduğunu vurguladı.</div><br /> <div></div><br /> <div><strong>‘BASIN TARİHİNDE İLK KEZ GAZETE BOMLANDI’</strong></div><br /> <div></div><br /> <div>Dönemin siyasal ikliminin bu tür gazetelerin yaşamasına izin vermesinin mümkün olmadığını dile getiren Eryılmaz, “Özgür Gündem Gazetesi kısa bir süre içinde kapatıldı. Sonra Özgür Ülke kuruldu. Gazete diğer gazeteler gibi kapatılmadı. Türkiye basın tarihinde belki de ilk defa bir gazete bombalandı. Bir sabah kalktık ki Özgür Ülke bombalanmış. Ersin diye bir arkadaş hayatını kaybetmişti. 20 küsur insan yaralanmıştı. Bombalama olayının ardından ciddi bir gazetecilik dayanışması yaptık. Herkes kalkıp oraya gidip ‘bizden ne istiyorsanız emredin’ sonuç olarak onaylarsınız, onaylamazsanız bir yayın organı bombalanmış ve hayatına kastedilmişti” dedi.</div><br /> <div></div><br /> <div><strong>‘BEKA LAFINI DUYUYORUZ’</strong></div><br /> <div></div><br /> <div>Özgür Ülke gazetesinin bombalanma olayıyla bu günü karşılaştıran Eryılmaz, “Oradaki güya gizli kalmış yazışmalara, dönemin Başbakanı Tansu Çiller’in şimdi tıpkı yapıldığı gibi Özgür Ülke gibi gazetelerin milli birlik ve beraberliğe aykırı bir beka sorunu yarattıklarını söylemişti. Şimdi ise bu sözlerden başka bir şey duymuyoruz. Türkiye’de maalesef bazı şeylere alıştık. Gazetelerin basılmasına, gazetecilerinin hapse atılmasına düşünsenize 120 kişi mi içeride 97 kişi mi içeride 45 kişi mi içeride hala bunun tartışması yapılıyor. Ama bir gazetecinin bile içerde olmaması gerekiyor. Bir ülkenin siyasi iklimi neyse onun gazetelerinin de çok farklı olması kolay değil bu farklılığı yaratmak isteyenler özgür basındı. İşte bunun bedelini ödüyorlar” diye konuştu.</div><br /> <div></div><br /> <div><strong>‘O ATEŞ BİZİDE YAKIYOR’</strong></div><br /> <div></div><br /> <div>90’lı yıllardan bu güne kadar “Beka” lafını duyduklarını ifade eden Eryılmaz, sağ iktidarların Türkiye’nin üzerine kabus gibi çöktüğünü belirtti. “Hem doğru söyleyeyim hem de başım yanmasın” diye bir gazetecilik anlayışının olmadığını hatırlatan Eryılmaz, “O dönem ben Özgür Ülke ile dayanıştığım için 15 Aylık hapis cezası aldım. O dönem Özgür Ülke bombalandıktan sonra ertesi gün ‘Bu ateş sizi de yakar’ başlığı ile çıkmıştı. Şimdi bakıyorum hakikatten o ateş bizi de yakıyor” diye belirtti.</div><br /> <div></div><br /> <div><strong>AYKOL: DORUK NOKTASINA ULAŞTI </strong></div><br /> <div></div><br /> <div>O dönemin yakın tanıklarından biri olan Gazeteci Hüseyin Aykol, özgür basın geleneği olarak bu güne kadar 52 gazete çıkardıklarını anımsattı. 90’lı yıllardan bu güne kadar çıkan gazetelerin hiçbir sayısının kolay çıkaramadıklarını dile getiren Aykol, “90'li yıllarda faili meçhul cinayetlerin çok yükseldiği köylerin boşaltılıp yakıldığı bir dönemdi. Kürt ilerinde gerçekten topyekun bir saldırı vardı. Bu saldırılardan bizde nasibimizi aldık. Arkadaşlarımız öldürüldü, tutuklandı. Bazı arkadaşlarımız sürgüne gönderildi. Musa Anter ve gazete dağıtımcılarımız ile birlikte 50’den fazla şehidimiz var. Ancak Özgür Ülkenin bombalanması bu saldırıların doruk noktasıydı. Özgür Ülkenin bombalanmasından sonrada baskılar azalmadı. Aynı yıl içinde bir dağıtımcı arkadaşımız öldürüldü” dedi.</div><br /> <div></div><br /> <div><strong>‘GÖZ YAŞARTICI DAYANIŞMA VARDI’</strong></div><br /> <div></div><br /> <div>Gazetenin bombalandığı gün “Özgür basın hayatımda ilk defa bu sefer başardılar galiba biz artık gazete çıkaramayacağız” diye düşündüğünü dile getiren Aykol, şöyle devam etti: “Ben o gün gazeteye erken gittiğimde itfaiyeciler hala çalışıyorlardı. Bende çalıştığım dergiye gittim. Manşeti falan değiştirdim. O sırada telefonlar çok yaygın değildi. Bulunduğum dergiyi Gültan Kışanak, aradı beni çağırdı ve ‘gazeteyi yapıyoruz’ dedi. Hemen oraya gittim gazeteyi çeşitli sosyalist derneklerin bürolarını kullanarak o gün gazeteyi yaptık. Ertesi gün 4 sayfa olarak hiç aksatmadan bayilerleydik. Aydın yazar ve sanatçılar gazeteye makale verdiler. İstiklal caddesine çıkılıp gazete satıldı. Herkeste müthiş bir tepki vardı. Sağcılar bunun bizzat hükümet tarafından yapılan bir saldırı olduğunu öğrenince karalama kampanyası yapmışlardı. Onu da yapamaz hale geldiler. Böyle müthiş bir dayanışma oldu. Özgür Ülke’yi bombayla kapatamadılar ama daha sonra mahkeme ile kapattılar. Onlar kapattılar biz çıkardık, onlar kapattılar biz çıkardık. O günlerde dediğin gibi göz yaşartıcı bir dayanışma vardı gerçekten sahip çıkma vardı gazeteye bunu bugünlerde maalesef göremiyoruz.”</div><br /> <div></div><br /> <div><strong>‘BU GÜN 10 BİN GAZETECİ İŞSİZ’</strong></div><br /> <div></div><br /> <div>O günden bu güne değişen tek şeyin belki de o kadar fazla insanın öldürülmediği olduğunu sözlerine ekleyen Aykol, şunları dile getirdi: “Gazeteciler doğrudan öldürülmüyor ancak tutuklanıyorlar. İçeride şuanda 21 arkadaşımız var. O günden bugüne artık bombalanmıyoruz ama baskılar sürüyor. Gazetelerimiz bir şekilde kapatılmaya çalışılıyor. Bazen basacak matbaa bulamıyoruz. Özgür Ülke bombalandıktan sonra ertesi gün ‘Bu ateş sizi de yakar’ manşeti ile çıkmıştı. Bu saldırıların sadece bizimle kalmayacağını diğer gazetelere de sirayet edeceğini söylemiştik. Bu gün 10 binden fazla gazeteci arkadaşımız işsiz çünkü gazeteler tek elde toplandı ve daha fazla gazeteye ihtiyaç yok. AKP liderinin sözü manşet olmak üzere aynı haberi aynı havuzdan yapıyorlar.”</div><br /> <div></div><br /> <div><strong>‘ÇOCUKLARIMIZ GURUR DUYACAK’ </strong></div><br /> <div></div><br /> <div>“Susturulmuş, kimliği tamamen elinden alınmış bir halk olmasaydı ve onlarla birlikte mücadele eden çeşitli sosyalist örgütler, partiler olmasaydı. Özgür basın diye bir şey de olmazdı” diyen Aykol, şunları söyledi: “Mücadele ne kadar yükselirse özgür basında yaşama tutunabiliyor. Genç arkadaşlar için şunu söyleyebilirim. Halkımız hangi düzeyde yaşıyorsa biz de o düzeyde yaşıyoruz. Meşhur olmak gibi bir çabamız yok. İhtiyaç olursa belki milletvekili olabilirsiniz başka bir kurumda yer almanız söz konusu olabilir. Ama burada biz sadece haber üretiyoruz bu haberleri biz bütün dünya çapında okunan değerli haberler oluyor ve ürettiğimiz haberlerle, çıkardığımız haberlerle çocuklarımıza torunlarımıza övünülecek gurur duyulacak bir geçmiş bırakacağız. Böyle bir mirasımız olacak.”</div><br /> <div></div><br /> <div><em><strong>MA / Erdoğan Alayumat </strong></em></div>