HABER MERKEZİ- Yaşanan her kriz toplumumuzda ağır travmalar ve korkular bıraktı ve halen de bırakmaya devam ediyor. Nadir de olsa ekonomik krizlerin bazı olumlu etkileri olur. 2001 ekonomik krizi sonucunda oluşan bankacılık sorunları, sektörün silkinmesine, BDDK’nin gelişme yönünde olumlu yasal düzenlemeler üretmesine neden oldu. Bu sayede 20 yıl içinde bankacılık ve finans teknolojilerinde çığır açıcı yenilikler üretmeyi başardık. ZİHİNSEL OLARAK HAZIRDIK Cumhuriyet'ten Sercan Çalbak'ın haberine göre; BDDK’nin ve hükümetlerin yaptığı düzenlemeler, teknoloji aracılığıyla bankacılık ve finansal işlemlerin çok daha verimli ve hızlı bir hale gelmesine neden oldu. Bankalar, uzun süredir teknoloji yatırımlarını hızla artırırken, devasa yazılım geliştirme üsleri kurarak düzenlemeleri başarıyla yerine getirip, uluslararası düzeyde hizmet üretti. Yasal düzenlemelerin olumlu etkisinin yanında, Türk insan kaynağının teknoloji geliştirmeye olan zihinsel yatkınlığı ve tüketicinin yeni teknolojileri kullanmaya olan hevesi, gelişimin tetikleyici unsurları oldu. Örneğin bugün tüm dünyada en yenilikçi iş olarak gösterilen “şimdi al sonra öde” ya da taksit teknolojilerini biz 2000’li yılların başında geliştirdik ve halen başarıyla uyguluyoruz. Visa ve MasterCard gibi küresel oyuncuların, bu elverişliliği görüp geliştirdikleri yeni nesil teknolojilerin uygulama alanlarından biri olarak Türkiye’yi seçmelerinin etkisi de göz ardı edilemez. 500’DEN FAZLA YERLİ FİNTEK Teknoloji alanında yapılan geliştirmeler ve dev yazılım üsleri, büyük bir yönetim deneyimi ve insan kaynağı birikimi üretti. Taşan birikim sadece bankacılık alanında değil, ödeme ve diğer finans kuruluşlarına girişim ve deneyim olarak aktarıldı. Bu sayede bugün Türkiye’de 500’den fazla yerli FinTek faaliyet gösterir hale geldi. Örneğin bugün Türkiye’de geliştirilen mobil finansal teknolojiler sayesinde mobil cihazımızdan para çekememek dışında, günün her saati istediğimiz hesabı açmaktan, istediğimiz finansal enstrümanı kullanmaya kadar her türlü işlemi kolayca yapabiliyoruz. Ödeme şirketlerinin geliştirdiği teknolojiler sayesinde posa ihtiyaç duymadan mobil uygulamayla ödeme alması, bireysel kredi kartlarının tek hesaptan yönetilmesi gibi sayısız finansal kolaylaştırıcı yaşamımızın içinde. Finansal teknolojilerin gelişimi sayesinde, hayatımızın kolaylaşmasının yanı sıra, bankacılık sistemine dahil olamayan milyonlarca mikro ölçekteki çocuklar, düşük gelir grubunda yer alan ev hanımları gibi tüketiciler de ön ödemeli kartlar, mobil operatörler yardımıyla finans sisteminin içine dahil oldu. Paranın dolaşımının artan kontrolü, devletin kara para vb. sorunları minimum düzeye indirmesine yardımcı olurken makro finansal istikrara katkı sundu. CESARET VERMELİ Türkiye bugün, geliştirdiği teknolojiler sayesinde 80 milyonun üzerinde kredi kartıyla dünyanın en büyük yedinci ülkesi olurken, 70 milyonun üzerinde aktif dijital bankacılık kullanıcı sayısıyla örnek ülkelerden biri olmayı başardı. Mağazada temassız ödeme oranı yüzde 50’nin üzerine çıkmış durumda ve tüm bu teknolojileri kendi başına geliştiriyor. Tüm bu başarılara ve küresel düzeydeki kapasiteye rağmen, en büyük eksikliğimiz bankalarımız ve FinTeklerimizin potansiyelinin altında yurtdışına açılmış olmaları. Türkiye’nin politik ve ekonomik istikrarsızlığı, TL kazanıp yurtdışında döviz harcama zorunluluğu, şirketlerimizin dünyanın her yerinde rahatlıkla kullanabileceği potansiyelini engelliyor. Şirketlerimize 2001 sonrası yarattığımız alanı yurtdışı için de yaratıp, cesaret de verdiğimiz zaman Türkiye’de gösterdikleri başarıyı tüm dünyaya taşımaları mümkün. YENİ E-CÜZDAN UYGULAMASI Türk Telekom, yeni e-cüzdan uygulaması Pokus ile elektronik ödeme çözümlerine bir yenisini daha ekledi. Türk Telekom’un tüm operatörlerin kullanıcılarına açık olan e-cüzdan uygulaması Pokus, fatura ödemelerinden 7/24 para transferine, dijital aboneliklerden harca-bölüş özelliğine pek çok hizmet aylık aidat ücreti olmaksızın sunuluyor. DEĞERİ 200 MİLYON DOLARI GEÇTİ Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), CEECAT Capital, Alpha Associates ve Revo Capital’ın katıldığı ilk turda 200 Milyon dolar üstünde değerleme ile Türk FinTek’i Param, finansal teknoloji sektörünün en önemli yatırımlarından birini aldı. Param Kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı Emin Can Yılmaz, “Geldiğimiz noktada yabancı yatırımcılarımızın bize olan güvenleri sonucu sektörün aldığı en büyük sermaye girişi ile bugüne kadar yaptıklarımızın daha iyisini yapacağımıza eminiz. Bilgimizi, birikimimizi, yeteneklerimizi ve çalışkanlığımızı Avrupa’ya transfer edeceğiz” dedi. TOPLAM İŞLEM 1 MİLYAR TL’Yİ AŞTI Teknoloji, finansal hizmetler açısından birçok yeniliği beraberinde getirdi. Açık bankacılık, temassız ödeme, sanal POS gibi kavramlar hayatımızda yer edinirken, nakit kullanımının azalmasıyla mobil ödemeler de yaygınlaşmaya başladı. Bankalararası Kart Merkezi verilerine göre, 2022’nin ilk üç ayında 8 milyon işlemin mobil ve karekod ödemelerle yapıldığı görülürken, toplam işlem tutarları 1,1 milyar TL’yi aştı. Marqeta’nın araştırmasında ise dört kişiden üçünün mobil cüzdan kullandığı görüldü. TÖDEB’İN 3. OLAĞAN GENEL KURULU YAPILDI Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği (TÖDEB) 3. Olağan Genel Kurul Toplantısı gerçekleşti. Başkanlığa Burhan Eliaçık devam ederken yeni yönetim kurulu Aypara, Ödeal, İyzi, Pay Fix, Turkcell Ödeme, Vizyon, Paytr, Elekse, Sender, Belbim, Aköde, Dgpara, Ozan; yeni denetleme kurulu Moka, Octet Express, Trend ve yeni disiplin komitesi Ria Turkey, TURK, Nomu Pay’den şirketlerinden oluştu. POMPADA YAZAR KASA UYGULAMASI Finansal teknolojiler alanında hızla büyüyen Koç Topluluğu şirketi Token Finansal Teknolojiler tarafından VUK 527 tebliği doğrultusunda geliştirilen yeni nesil pompa yazar kasa Beko 1000 TR’nin ilk uygulaması Petrol Ofisi istasyonunda yapıldı. Türkiye’nin akaryakıt ve madeni yağlar sektörleri lideri Petrol Ofisi’nin Göztepe’deki istasyonunda başlayan bu uygulama ile akaryakıt istasyonlarındaki teknolojik dönüşüm sürecinde çok önemli bir adım daha atılmış oldu. ‘ANLIK RAPOR’ Token Finansal Teknolojiler Platform ve Cihazlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Halil Dikici, “Token ekipleri tarafından geliştirilen TokenX yazılımını içeren Beko 1000 TR Pompa Yazar Kasa ve Beko 400 TR Android POS ile market içerisindeki ödeme deneyimini de iyileştiriyor. Plaka ve tutar bilgisini 400 TR ekranına otomatik olarak aktaran sistem sayesinde manuel giriş yapılmasına gerek kalmıyor, hatalı girişler engelleniyor ve işlemler hızlanıyor. Yazılımı ile istasyonu tek ekrandan yönetme kolaylığı sağlayan ürün, web paneli üzerinden tüm raporlama ve iş yönetiminin yanında uzaktan vardiya yönetimine imkân tanıyor; plaka, tarih, satış, miktar, ödeme türü bazlı raporlar alınabiliyor. Tüm satış işlemleri pompa yazarkasadan anlık ve otomatik olarak Gelir İdaresi Başkanlığı’na raporlanıyor” dedi. (Halil Dikici)