HABER MERKEZİ- Marg Moll, Alman heykeltıraş, ressam ve yazardı. Moll, genç bir sanatçı olarak Henri Matisse'den güçlü bir şekilde etkilenmişti. Sanatı Naziler tarafından modern sanat olduğu için tahrip edildi.

Ekmek ve Gül Semra ÇELİK

Heykeltraş, ressam ve yazar Marg Moll, 2 Ağustos 1884’te doğdu, 15 Mart 1977’de öldü.

Bir subay kızı olarak sanat eğitimine Frankfurt am Main’deki Städelsche Kunstinstitut’ta başladı ve erken yaşta heykelle ilgilendi. 1890’larda Hans Völcker’in öğrencisiydi. 1905’te bir yıl sonra evleneceği ressam Oskar Moll’dan ders aldı. Çift birlikte Berlin’e taşındı ve 1907’de onun yağlı boya resmini yapan Lovis Corinth’in atölyesinde çalıştı. Ayrıca Marg Moll, Lewin-Funcke Okulu’nda anatomi dersleri aldı.

1907’de çift Paris’e taşındı. Orada ikisi, Henri Matisse ile arkadaş oldular. Sanatçı çift, Matisse’i Académie Matisse adlı kendi akademisini kurmasına ikna eden ve bu konuda yardımcı olan kilit kişilerdendiler. “Matisse’in Hatıraları”nda, çiftin “Akadémie”deki çalışmalarını canlı bir şekilde anlattı. Matisse’in öğrenci stüdyosunda Marg Moll esas olarak plastik sanatlar üzerinde çalıştı.

Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra eşi Oskar Moll Wroclaw’daki Devlet Sanat ve El Sanatları Akademisinde bir görevi kabul etiği için Wroclaw’a taşındı.

Marg Moll “çok değişken bir heykel işi” yarattı. Bunu yaparken, Paris’te tanınan heykeltıraş Alexander Archipenko, Constantin Brâncuși ve Ossip Zadkine’nin etkileriyle çalıştı. 1928’de tekrar Paris’te Fernand Léger’in öğrencisi oldu. Orada 1940 yılında Groupe üyesi oldu ve eserleri Robert Delaunay ve Albert Gleizes ile birlikte sergilendi.

Heykel ve resimleri giderek daha soyut hale geldi. 1932’de Breslau Akademisi kapatıldı ve sanatçı çift Moll, ilk olarak Oskar Moll’un öğretmenlik görevi üstlendiği Düsseldorf’a taşındı. Kendi türündeki sanatçıların siyasi durumu kötüleştikten sonra, Marg 1935’te defterine şunları yazdı: “Düsseldorf’ta işler rahatsız edici olmaya başladı. Oskar İngiltere’ye göç etmeyi düşünüyor ama biz Berlin’den yana karar verdik.”

Berlin’de çift, mimar arkadaşları Hans Scharoun’a Halensee Gölü’nde bir ev yaptırdı. Kendi ve üçüncü şahısların eserlerinin “etkileyici” koleksiyonunu içeren bina, 1943’te bir bombalı saldırıda yıkıldı. Moll’un modern üslubu Nazi döneminin kültürel diktatörlerini rahatsız ediyordu, bu yüzden Marg Moll, Nazi diktatörlüğü sırasında Almanya’da zulme uğradı ve heykellerine “dejenere” olarak hakaret edildi.

Marg Moll'un dejenere olarak nitelenip Naziler tarafından el konulan Çıplak adlı heykelinin 70 yıl sonra bulunmasıyla ilgili gazete kupürü

1943’te Molls, artan bombardıman nedeniyle Berlin’den ayrıldı ve Oskar’ın ailesinin bir evinin olduğu Silezya’daki Brieg’e taşındı.

İkinci Dünya Savaşı’ndan ve ayrıca kocasının ölümünden (1947) sonra Marg Moll, stilini sürekli olarak daha da geliştirdi. 1947’den 1950’ye kadar Galler’de kaldı ve Londra’da Henry Moore ile tanıştı. 1952’de Düsseldorf’a döndü ve yurt içinde ve yurt dışında konferans turlarına katıldı.

Marg Moll 15 Mart 1977’de Münih’te öldü, Berlin’de Zehlendorf belediye mezarlığına gömüldü.

1937’de Dejenere Sanat sergisi için el konulan ve kayıp olduğu düşünülen Moll’un heykeli Dansçı, Berlin’de, Kızıl Belediye binasının karşısındaki Rathausstrasse’de 2009’dan beri yürütülen arkeolojik kazılarda, yeraltı inşaat çalışmaları öncesinde bulundu.

Resim: Lovis Corint’in yaptığı Marg Moll tablosu/Public domain-Wikimedia Commons

Editör: Haber Merkezi